ჯეი ჯი ბალარდი

– სად არის? სად დაიკარგა, ღმერთო ჩემო? – აღმოხდა Green Hill Asylum-ის, სულით ავადმყოფთა თავშესაფრის, Green Hill Asylum-ის დირექტორს, დოქტორ მელინგერს. ადგილზე ვერ ჩერდებოდა, გაუთავებლად ბოლთას სცემდა მაგიდიდან ფანჯრამდე და – უკან.

დუმდნენ, მაგრამ მსგავს სასოწარკვეთას შეეპყრო სხვა თანამშრომლებიც. ხუმრობა ამბავია? პაციენტი გაუჩინარდა და თორმეტი საათი ისე შემოეფცქვნათ თვალსა და ხელს შუა, კვალს ვერ მიაგნეს.

ჯერ ვერ დაიჯერეს. შემდეგ – გაოცდნენ. შემდეგ – აღელდნენ. ბოლოს იმგვარმა ქვეცნობიერმა აღტყინებამ შეიპყრო ყველა, თავად ფსიქიატრები რომ ეიფორიულ უნდობლობას უძახიან.

ჯეიმს ჰინთონი პირველი და ერთადერთი პაციენტი იყო, ვინც თავშესაფრიდან გაპარვა მოახერხა. ისე, რომ, თითქოს მიწამ უყო პირი, კვალიც არ დარჩენია.

დოქტორმა მელინგერმა და მისმა ხელქვეითებმა ლამის დააჯერეს თავი, რომ ჰინთონი არსად გაქცეულა და იქვე, თავშესაფარში იმალებოდა სადღაც. ან – უბრალოდ აორთქლდა, თუკი აორთქლებას გაქცევად მოვნათლავთ. Continue reading →

ფრედრიქ ბრაუნი

აგვისტოს თვე იყო. ცხელი დღე. შუადღის ჟამი. ჩერიბელს ჭირმა მიაკითხა.

თუმცა, ჩერიბელში აგვისტოს ყველა დღე აუტანლად ცხელია. არიზონას შტატში, 89-ე გზატკეცილზე მდებარეობს თუსონიდან სამოცი კილომეტრით სამხრეთით და მექსიკის საზღვრიდან ჩრდილოეთით, ასე 50 კილომეტრში. ორი ბენზინგასამართი სადგური, გზის გადაღმა და გზის გამოღმა – ერთი ავტომოგზაურიც რომ არ დაუსხლტეთ. დიდი მაღაზია, ყველაფერს რომ შეიძენ; მომცრო ტავერნა ლუდისა და ღვინის ლიცენზიით – ტურისტისთვის, ვისაც პონჩოსა და სომბრეროს შესაძენად მიეჩქარება და გზად ყელის გასველება სურს; ჰამბურგერების მიტოვებული ფარდული და გამომწვარი წითელი აგურის რამდენიმე სახლი, იმ მექსიკელ-ამერიკელებისთვის, ვინც მეტწილად სამხრეთით, ნოგალესში მუშაობენ, მაგრამ, ღმერთმა იცის, რა მიზეზით, ჩერიბელში ცხოვრება ურჩევნიათ. გზის გასწვრივ ფორდის T-მოდელებს თუ დაინახავთ – მათია. აბრა „ჩერიბელი, ფოფ. 42 ” კი გატყუებთ – ფოფ ანდერსი აღარ არის – გასულ წელს გარდაიცვალა. მისი იყო ფარდული, სადაც ჰამბურგერებს ამზადებდა.

Continue reading →

რობერთ სილვერბერგი

ოთხმოცდაათი ათასი კილომეტრის სიმაღლიდან მოინადირა მათი გული – საშუალო ზომის, კოხტა პლანეტამ, მიწითა და ტყით, ქალაქების და სხვა მსგავსი საშარო ადგილების ნიშანწყლის გარეშე. მიმზიდველი ადგილი. ისეთი სწორედ, რომელსაც ვეძებდით, ჩვენი, ერთობ უნაყოფო რომ გამოდგა, იმ ექსპედიციის დანაკარგის შესავსებად.

ქლაიდ ჰოლდრეთს მივუბრუნდი, რომელიც შეფიქრიანებული დაჰყურებდა თერმოსკოპს.

– აბა? რას იტყვი?

– კარგი რამ ჩანს – ტემპერატურა მიახლოებით 20 უნდა იყოს – თბილი ჰაერი, ჟანგბადით გაჯერებული. ვფიქრობ, ღირს, მოვსინჯოთ.

ლი დეივისონი საკუჭნაოდან გამოვიდა. მდორედ მოგვიახლოვდა. როგორც ყოველთვის, ცხოველების სუნი ადევნებოდა. თან ჰყავდა ლურჯი მაიმუნი, რომელიც ალფერაზიდან წამოვიყვანეთ და ახლა დეივისონის მკლავზე დაცოცავდა.

– მიაგენით რამეს?

– პლანეტას, – ვუთხარი, – სამხეცეში რა ხდება, ადგილი გვაქვს?

– ნუ ღელავ – მთელი ზოოპარკის სამყოფი… ეს მოგზაურობა დიდად სარფიანი ვერ გამოდგა.

Continue reading →

რობერთ შექლი

რიჩარდ გრეგორი პლანეტათშორისო დეზინფექციის სამსახურის AAA Ace-ის ოფისში, საკუთარ კაბინეტში იჯდა დამტვერილ მაგიდასთან და, არნოლდის მოლოდინში, დაღლილი თვალებით დაჰყურებდა სიას. ჩამონათვალში სულ 2,305 ნივთი იყო და გრეგორი იხსენებდა, რამე ხომ არ გამორჩა.

ანტირადიაციული მალამო? სიაშია. ვაკუუმის მაშხალები? ესეც. წყლის გამწმენდი ნაკრები? კი, არაფერი დავიწყნია.

კმაყოფილებით გაიზმორა და საათს დახედა. არნოლდი, მისი პარტნიორი სადაცაა უნდა დაბრუნებულიყო. ამ 2,305 ნივთის შესაძენად იყო წასული და იმის გადასამოწმებლად, როგორ დაასაწყობებდნენ კოსმოსურ ხომალდზე უკლებლივ. რამდენიმე საათში, AAA Ace-ის გუნდს ახალი სამუშაოს შესასრულებლად უნდა აეღო გეზი.

ყველაფერი უნდა გაეთვალისწინებინათ. კოსმოსური ხომალდი თვითმომარაგებაზე მყოფ კუნძულსა ჰგავს. თუ, ვთქვათ, ლობიო დაგიმთავრდა, დემენცია II–ზე ვერ ნახავ მაღაზიას, საიდანაც მარაგს შეივსებ. ლობიოს ვინ ჩივის, მთავარი პროცესორის მიკროსქემა თუ დაიფერფლა, პლანეტათშორისო სანაპირო დაცვა როდი გამოექანება მის შესაცვლელად. სათადარიგო მარაგ-ნაწილებიც ბორტზე უნდა გქონდეს და მათ შესაცვლელად საჭირო ხელსაწყოებიც. და კიდევ – სახელმძღვანელო, თუ როგორ უნდა შეაკეთო. კოსმოსი სივრცეში მეტისმეტად განფენილია და უკიდეგანო იმისთვის, რომ სამაშველო ოპერაციის იმედად იყო.

ჟანგბადის დანადგარიდან სიგარეტებამდე – კოსმოსური ხომალდი კიარა ნამდვილი ჰიპერმარკეტია…

Continue reading →

ლი ბრექეთი

ტაქსიმ შემოუხვია და ნელა დაუყვა დაღმართს.

– მოდის! – შეჰყვირეს ბავშვებმა და თეთრი კარიბჭე ფართოდ გააღეს, – დედა! მამა! მოვიდა! ძია ფრედი მოვიდა!

მეთ უინსლოუ ვერანდაზე გამოვიდა. გამოყვა ლიუსილიც. ღაწვები შეჰფაკვლოდა. საოთხივლისოდ[*] სამზარეულოს ალაგებდა. ტაქსი გაჩერდა. ჯოში და ბარბი გამოქანდნენ. აღტყინებულნი ხტოდნენ, როგორც ვეფხვის ბოკვრები, ყვიროდნენ და მათ შეძახილზე მეზობლის ბავშვებიც გამოეფინნენ. შეჰყურებდნენ სუნთქვაშეკრულნი. შორიახლოდან, ხელი რომ არ შეეშალათ, იმიტომ რომ ეს ოჯახური დღესასწაული იყო. მაგრამ უინსლოუს კარზე ისეთი ამბები ხდებოდა, მათაც სურდათ თვალის მიდევნება.

– შეხედე ამათ, – გულიანად გაეცინა მეთს, – გეგონება ფრედი კიარა, ტარზანი, სანტა კლაუსი და სუპერმენი გვესტუმრა. სამივე ერთად.

Continue reading →

ართურ ქლარქი

– შეშლილი მეცნიერების რიცხვი, რომელთაც მსოფლიოს დაპყრობა სურთ, ერთობ გაზვიადებულია, – ასე თქვა ჰარი ფარვისმა და ლუდის კათხას ჩააცქერდა, – ყოველ შემთხვევაში, მე მხოლოდ ერთ ასეთს გადავეყარე.

– რაკი ასეა, ბევრი ვერ იქნება, – ბილ თემფლმა გახედა მჟავედ, – ეგეთ ვინმეს იოლად ვერ დაივიწყებ.

– ეგრეა, თან ის მეცნიერი, მე ვიზეც ვამბობ, სულაც არ მომეჩვენა შეშლილად… – უთხრა ჰარიმ გულმართალი კაცის იმ შეუვალი იერით, რომელიც მის სიტყვებში ეჭვის შეტანის სურვილსაც კი გაგიქრობდა, – შეშლილი არ იყო, მაგრამ მსოფლიოს დასაპყრობად კი ემზადებოდა… ან, ასე გეტყვით, – მზად იყო, ნება დაერთო მსოფლიოს დაპყრობისთვის.

– ნება დაერთო ვისთვის? – ჩაიფრუტუნა ჯორჯ უითლიმ, – მარსელებისთვის? თუ პატარა მწვანე კაცუნებისთვის ვენერიდან? Continue reading →

ფრედრიქ ბრაუნი

ქალბატონი დექერი ახლახანს დაბრუნდა მოგზაურობიდან. ჰაიტიზე ბრძანდებოდა. მარტო. ბატონი დექერისგან დაისვენა, ეგებ, ორთავენი დამშვიდებულიყვნენ, სანამ განქორწინების პირობების განხილვას შეუდგებოდნენ.

ვერ დამშვიდდნენ. პირიქით, თითქოს მეტადაც შესძულდათ ერთმანეთი, ვიდრე – ოდესმე.

– ნახევარი, – განაცხადა ქალბატონმა დექერმა, ისე, რომ წარბიც არ შერხევია, – ნაკლებზე არ დაგთანხმდები – ფულისა და ქონების ნახევარი!

– გამაცინე! – უთხრა ბატონმა დექერმა.

Continue reading →

ფრედრიქ ბრაუნი

ჰენრი ბლოდჯეთმა მაჯის საათს დახედა – ღამის ორი საათი დამდგარიყო. სასოწარკვეთილმა აკრა ხელი მაგიდაზე გადაშლილი სახელმძღვანელოს ყდას და ხმაურით დახურა, შემდეგ თავზე შემოიკრა ხელი, მუშტები შეკრა და ზედ ნიკაპი ჩამოდო. ხვალ კიარა და უკვე დღეს გამოცდაზე უნდა გასულიყო და ამ გამოცდის ჩამბარებელი არ იყო ნამდვილად. ეს უეჭველი იცოდა. რაც მეტს სწავლობდა წყეულ გეომეტრიას, მით ნაკლები რჩებოდა თავში. ზოგადად მათემატიკაში ყოველთვის კოჭლობდა და გეომეტრია ხომ დაუძლეველ თამასად ექცა.

Continue reading →

რეი ბრედბერი

მზის საათისგან თეთრი კენჭებიღა დარჩა.ფრინველებისგან – ქვა და ქვიშა. მათი გალობისგან კი – მდუმარება. ქარი ქროლვით ამბობდა ძველისძველ ამბავს წარღვნაზე და მტვერს დამშრალი ზღვის ფსკერიდან ტალღებად ერეკებოდა ხმელეთზე, ერთ დროს ნაპირი რომ ერქვა. ოდესღაც აქ ჩქეფდა შადრევნები და წყალი ლივლივებდა აუზებში, მაგრამ სიცოცხლემ ქალაქები მიატოვა. გაიყინა დრო. დარჩა მხოლოდ დუმილი და მოგონებები.

მარსი კვდებოდა.

მყუდროება ანაზდად შეირხა. უცხო ხმა იყო. შორეული. მწერისას ჰგავდა. ნელ-ნელა იმატა, მზისგან დამწვარ ჰაერს გამოჰყვა და გამოაღწია ჟანგისფერ კლდეებს შორის. მიტოვებული შარა-გზის სილა ააფორიაქა მხოლოდ.

და ეს ხმაც მიწყდა.

Continue reading →

რობერთ შექლი

ედსელს მოთმინების ფიალა გადავსებოდა. ასეთ დროს, ჯობდა, არ დანახვებოდი. ცხელ გულზე, შეიძლება, მოეკლა ვიღაც. ის, ფარქი და ფაქსონი მესამე კვირაა დაეხეტებოდნენ ამ ღვთისგან მიტოვებულ მიწაზე. ერთიმეორის მიყოლებით გათხარეს ყველა ნამარხი და მიწაყრილი, რაც გზად შემოხვდათ, წელში გაწყდნენ. მაგრამ ფასეული ვერაფერი ნახეს. ყოველი დღე წინაზე გრილი[*] იყო. მარსის ზაფხული თვალსა და ხელს შუა დნებოდა და მასთან ერთად – ედსელის ნერვებიც. მშვიდი არც სხვა დროს ეთქმოდა. სულ სხვა იყო ფაქსონი. მუდამ მხიარული. ოცნებობდა, როგორ სარფიანად გაყიდდნენ იმ იარაღს, მარსიდან რომ ჩაიტანდნენ დედამიწაზე. ფარქი, სამეულიდან ყველაზე უშფოთველი, მუშაობდა დინჯად და თუ არ კითხავდი რამეს, ძნელად თუ გაგაგონებდა ხმას.

ედსელი კი ზღვარზე იყო. გათხარეს კიდევ ერთი ბორცვი და – ისევ არაფერი. კაშკაშა მზე დაადგათ თავს და ერთბაშად ვარსკვლავებიც გამოჩნდა უცხოდ ცისფერ ცაზე. შუადღე გადასულიყო. ედსელს სიცივემ დაკრა. დაუარა სახსრებში. და – კუნთებში.

ამ დროს იყო, ფარქის მოკვლა რომ გადაწყვიტა. ეს აზრი ანაზდად ამოუტივტივდა. სიტყვაძუნწი კაცი დედამიწაზეც არ მოსწონდა და აქ – უკვე ყელზე იყო მომდგარი… განა, ფაქსონი ეხატებოდა გულზე, მაგრამ ფარქი მაინც სხვა იყო.

Continue reading →

მოთხრობამ, რომელსაც ჰემინგუეის მიაწერენ, თუმცა, დიდი ალბათობით, არ დაუწერია, მთელს მიმართულებას დაუდო სათავე. “ექვსსიტყვიანი ამბები”. ასე ჰქვია.

ჩემს თარგმანში 5 სიტყვაა, მაგრამ ორიგინალშია – 6
For sale: baby shoes, never worn.

მოთხრობა იყო თუ არა, ამაზეც კამათობდნენ, მაგრამ მიკროპროზის ყველა ნიშან-თვისება აქვს. ონლაინ Smith Magazine აქვეყნებს ამგვარი ლიტერატურული გაელვების ნიმუშებს და HarperCollins-ის შვილობილ Harper Perennial-თან ერთად წიგნებადაც გამოსცემს ხოლმე. მიკროპროზაულ ნაწარმოებებს დღეს ცალკე ჟანრული სახელიც აქვს – Flash fiction (სიტყვიდან “flash” – გაელვება) და ისე პოპულარულია, რომ ლიტერატურის ბევრი კრიტიკოსი კიდევ უფრო აქუცმაცებს. აქ არის 50 სიტყვისგან შემდგარი დრიბლი (“dribble” – წვეთა, წანწკარი), 100 სიტყვისგან შემდგარი დრაბლი (“drabble” – დალბობა), ოდესღაც 140 და დღესუკვე 280 სიტყვისგან შემდგარი თვიტერატურა (Twitter), 750 სიტყვიანი უცაბედი მოთხრობა (sudden fiction), 1000 სიტყვიანი ელვა ან უკვენახსენები ფლეში. კიდევ ამბობენ ხოლმე მიკრომოთხრობას, რომელიც მაქსიმუმ 300 სიტყვას მოიცავს. თვითერმა რაც ლიმიტი გაზარდა, თვიტერატურა თითქმის გაუთანაბრდა მიკროს. მე ხელისგულისოდენა მომწონს. 6 სიტყვა იქნება თუ ათასი – ხელისგულზე რომ დაიტევ[*] ისეთი მოთხრობაა.

Continue reading →