MPEG-1 აუდიო ფენა 3, უფრო ხშირად ცნობილი როგორც მპ3 (MP3), პოპულარული აუდიო კოდირების ფორმატია. ის იყენებს დანაკარგულ კომპრესირების ალგორითმს, რომელიც გათვლილია იმისთვის, რომ დიდად შეამციროს აუდიო ჩანაწერის წარმოდგენისთვის საჭირო მონაცემების რაოდენობა და ამავე დროს ჩვეულებრივი მსმენელისთვის ისევე ჟღერდეს როგორც ორიგინალური, არა შეკუმშური ჩანაწერი. ის გამოგონებულ იქნა ევროპელი ინჟინრების ჯგუფის მიერ ფილიფსში.
ქართული ვიკიპედია. სტატია MP3 ფორმატზე.

ფილიფსს რაც შეეხება – სტატიაში მცირე უზუსტობაა. რა თქმა უნდა, მუსიკისა და კინოს მოყვარულები ნამდვილად ვალში ვართ Phillips-თან CD, DVD და Blu-Ray-სთვის (Sony-სთან ერთად), მაგრამ უშუალო მონაწილეობა MP3 ფორმატის შექმნაში არ მიუღია, თუმცა კი, ერთ-ერთი ავტორია MP2 ფორმატისა.

Continue reading →

I’d like to thank Eric Clapton for enabling me to fulfill a lifelong dream. Working with a true genius has been an inspiration and pure joy! I feel blessed to have such camaraderie in a field that I love so much.
B.B. King, “Riding With The King”

(იხილე სტატიის დასაწყისი)

1970 წელს ერიქ ქლეფთონმა დაარსა ჯგუფი, რომელსაც თავდაპირველად “Eric Clapton and Friends” (“ერიქ ქლეფთონი და მეგობრები”) უწოდა, მოგვიანებით კი სახელი შეუცვალა და Derek and the Dominos დაარქვა. ამ “ორ-სათაურიანმა” კვარტეტმა მიწვეულ ქანთრი-ბლუზ გიტარისტ დუეინ ალმანთან (The Allman Brothers Band-დან) ერთად გამოსცა ერთადერთი, მაგრამ ძალიან კარგი სტუდიური ალბომი – Layla and Other Assorted Love Songs, სადაც შესულია შესანიშნავი სიმღერები Bell Bottom Blues და Layla (ამ სიმღერების შექმნის ისტორიაზე პირველ ნაწილში დავწერე), აგრეთვე Nobody Knows You When You’re Down and Out.

• “დელ” – მუსიკოსის მეტსახელი იყო. ბარემ აქვე ვიტყვი, რომ მას მეორე მეტსახელიც ჰქონდა – Slowhand (“Slow” – ნელი და “Hand” – ხელი). ჯგუფ “იარდბერდსის” 1964 წელს გამართული ერთ-ერთი კონცერტის დროს ქლეფთონს სიმი გაუწყდა და სანამ მისი გამოცვლით იყო დაკავებული დარბაზი აუჩქარებელი რიტმული ტაშით (ე.წ. “slow handclap”) ამხნევებდა. სწორედ მაშინ შეარქვა ჯგუფის პროდიუსერმა ჯორჯო გომელსკიმ ბლუზმენს ეს მეტსახელი.

Continue reading →

It was stumbling on to really the bible of the blues, you know, and a very powerful drug to be introduced to us and I absorbed it totally, and it changed my complete outlook on music.
Eric Clapton

ერიქ ქლეფთონი/Eric Patrick Clapton, ერთ-ერთი უდიდესი ბლუზმენი, გენიალური გიტარისტი, მომღერალი, კომპოზიტორი, ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის კავალერი – კომანდორი, როკ ენ როლის დიდების დარბაზის სამგზის წევრი და უბრალოდ ძალიან კარგი ადამიანი 1945 წლის 30 მარტს დაიბადა ინგლისის სარის საგრაფოს სოფელ რიპლიში.

მამამისი კანადელი სამხედრო იყო მონრეალიდან, რომელიც ომის დამთავრების შემდეგ სამშობლოში დაბრუნდა. ქლეფთონი – დედის გვარია, მამის გვარია ფრაიერი (Fryer). ბიჭის აღზრდა ბებიამ და ბაბუამ (უფრო ზუსტი თუ ვიქნებით – ბაბიის მეორე მეუღლემ – ერიქის დედის მამინაცვალმა) ითავეს, მით უმეტეს, რომ დედამისმა კიდევ ერთი კანადელი ჯარისკაცი გაიცნო, რომელიც პირველის კვალად სამშობლოში დაბრუნდა, მაგრამ, ამჯერად – ერიქის დედასთან ერთად. ამ ქორწინებიდან მას კიდევ სამი შვილი შეეძინა – ასე რომ, ერიქ ქლეფთონს ორი ნახევარდა ჰყავს და ჰყავდა ნახევარძმაც, რომელიც ავტოკატასტროფაში დაიღუპა.

Continue reading →

One of my favorite actors is a man from Scotland named Sean Connery. Most of you know him as James Bond, 007. He made a movie called Never Say Never Again.
B.B. King

თანამედროვე ელექტრონული ბლუზის მეფე ბი ბი ქინგი/B.B. King (მისი ნამდვილი სახელია რაილი ბი ქინგი Riley B. King), 1925 წლის 16 სექტემბერს დაიბადა მისისიფის შტატის ქალაქ ითა ბენაში.

მშობლები – გოსფელის მომღერლები იყვნენ. ამდენად, აშშ-ს ერთ-ერთ ყველაზე ბლუზურ-ჯაზურ-როკენროლურ შტატში და მუსიკოსთა ოჯახში დაბადებული ბიჭის მუსიკით გატაცება, გასაკვირი არაა.

ბი-ბის მშობლები ადრევე დაცილდნენ ერთმანეთს, ის დედასთან და ბებიასთან დარჩა მისისიფის ქალაქ ქილმიჩელში, მაგრამ, სულ მალე, 1935 წელს – დედამისი, 1940 წელს კი ბებიაც გარდაიცვალა. ბი ბი  მამამ წაიყვანა თავისთან, ლექსინგთონში.

Continue reading →

გასული საუკუნის 50-60-იანი წლების შიქაგოს მუსიკალური ცხოვრება ორი გენიალური ბლიუზ-ბენდის პაექრობის ფონზე მიმდინარეობდა. ერთს სათავეში მადი უოთერსი ედგა, ხოლო მეორეს კი – ჰოულინ ვულფი.
ჩესთერ ართურ ბარნეთი (Chester Arthur Burnett), იგივე ჰოულინ ვულფი/Howlin’ Wolf მადი უოთერსის მსგავსად, მისისიფელი იყო. ის 1910 წლის 10 ივნისს დაიბადა. სახელი აშშ-ს რესპუბლიკელი პრეზიდენტის ჩესთერ ართურის საპატივცემულოდ დაარქვეს, ხოლო მეტსახელი (Howlin’ Wolf „ყმუანა მგელს“ ნიშნავს) – ბაბუამ  შეურჩია. Continue reading →

(იხ. სტატიის დასაწყისი)

1960 წელს მადი უოთერსი ნიუფორთის ჯაზ-ფესტივალზე გამოვიდა. ეს კონცერტი გამოიცა უოთერსის პირველ ლაივ-ალბომზე At Newport 1960.  ნიუფორთის ჯაზ-ფესტივალის კონცერტი წარმოადგენს ტრადიციულ ამერიკულ დელთა/ფოლქ ბლუზის არაჩვეულებრივ სინთეზსს ელექტრონულ საუნდთან.

1968 წელს მის უპირველეს „კონკურენტ“ ბლუზმენთან – ჰოულინ ვულფთან და ბო დიდლისთან ერთად მადი უოთერსმა „ჩეს რექორდში“ ორი უბრწყინვალესი ალბომი ჩაწერა: Super Blues და The Super, Super Blues Band. საერთოდ, მადი უოთერსს არაერთ დიდ მუსიკოსთან ერთად მიუღია ერთობლივ პროექტებში მონაწილეობა. სხვადასხვა დროს ის თანამშრომლობდა უილი დიქსონთან, ბადი გაისთან, ფინეთოფ ფერქინსთან, ბობ მარგოლინთან, ბიგ მამა თორნთონთან, რობერთ ქრეისთან, ჯონი უინთერთან, ჯგუფ „როლინგ სთოუნზთან“… Continue reading →

მაქინლი მორგანფილდი (McKinley Morganfield), იგივე მადი უოთერსი/Muddy Waters, ბლუზის შიქაგოს სკოლის უბრწყინვალესი წარმომადგენელი 1913 წლის 4 აპრილს მისისიფიში დაიბადა (ბევრი წყაროს მონაცემებით, მისი დაბადების წლად 1915 სახელდება). მეტსახელი „მადი“ („ტალახიანი“) მას ბავშვობიდან გამოყვა, ვინაიდან ცელქი და დაუდგრომელი, დილით სახლიდან გასული, შინ სულ ამოთხვრილ-ამოგანგლული ბრუნდებოდა.

მუსიკამ ახალგაზრდობიდანვე გაიტაცა. თავდაპირველად ჰარმონიკაზე დაკვრა შეისწავლა, შემდგომ – გიტარაზე. 17-18 წლისა ქუჩის კონცერტებს მართავდა და მისი ახალგაზრდობის კერპებს – დელთა/ფოლქ-ბლუზის ლეგენდებს, სონ ჰაუსსა და რობერთ ჯონსონს ბაძავდა (მოგვიანებით, უკვე დიდების ზენიტში მყოფ მადი უოთერსს ფოლქ-ბლუზის არაერთი ბრწყინვალე კომპოზიცია აქვს ჩაწერილი). Continue reading →