კატეგორია: StoryBox

ეს პოსტი 2009 წელს დავწერე ჩვენს ქვეყანაში მიმდინარე ერთ კონკრეტულ ამბავზე, რომელიც ახლა, ალბათ, არც გეხსომებათ და გამოვაქვეყნე (სხვა ბლოგზე).
მაგრამ ასეთი ამბები სულ ხდება ჩვენ თავს და ცენზურის საფრთხე მუდამ არის. მიშა იქნება თუ გრიშა სალომე.
ქვეყანაში, რომლის ასაკის მსხლის ხე აქვთ ჩვენ პაპებს ეზოში, საფრთხე, რომ პირს ამოგიკეტავენ – არ არის. იმიტომ რომ ამაზე იზრუნეს ამერიკელმა ხალხმა, დამფუძნებელმა მამებმა, პრეზიდენტმა ჯეიმს მედისონმა, კონსტიტუციის პირველმა შესწორებამ და იცავს უზენაესი სასამართლო. და ისეთ დაცურებულსაც კი, როგორიც ახლანდელი პრეზიდენტია (ამერიკის) ცენზურის შემოღება არ შეუძლია.

***

1988 წელს აშშ-ის უზენაესმა სასამართლომ გამოიტანა უმნიშვნელოვანესი ვერდიქტი საქმეზე: Hustler Magazine, Inc. vs. Falwell, რომელიც აშშ პრესამ შერაცხა პროცესად “ეშმაკისა ღმერთის წინააღმდეგ”.

1983 წელს ჟურნალმა Hustler გამოაქვეყნა სატირა ცნობილ მღვდელსა და ქადაგზე, ღირს მამა ჯერი ფალველზე – მოგონილი ინტერვიუ, სადაც ფალველი ვითომ ყვებოდა, თუ როგორ გამოთვრა პირველად და ჰქონდა ინცესტი საკუთარ დედასთან. გვერდს მცირე შრიფტით დართული ჰქონდა წარწერა, რომ მასალა წარმოადგენდა პაროდიას.

ამ პუბლიკაციის მიზანი იყო მორალიზმისა და საზოგადოების ფარისევლობის გაშარჟება იმგვარი უკიდურესი ფორმით, როგორც ეს, ზოგადად, სჩვეოდა Hustler-ის დამფუძნებელსა და გამომცემელს, ლარი ფლინტს.

Continue reading “პრეზიდენტი და პატრიარქი გამოხატვის თავისუფლების წინააღმდეგ”

კვირადღის პოსტი

სნუფი აშშ კოსმოსისა და აერონავტიკის ეროვნული ასოციაციის (იგივე – NASA-ს) მთვარის პროგრამა “აპოლო”-ს თილისმაა. ამიტომ, ამერიკელ ასტრონავტებს ასეთი ტრადიცია აქვთ

ფოტოზე თომას სთაფორდია, ხომალდ “აპოლო-10”-ის კაპიტანი.

“10” ფინალური მოსამზადებელი გაფრენა იყო მთვარის მიმართულებით. ხომალდმა 1969 წლის 10 მაისს აიღო სტარტი, ჩვენ თანამგზავრს წრე დაარტყა და დედამიწაზე დაბრუნდა. მე-11 აპოლონის ეკიპაჟმა კი იმავე წლის ივლისში უკვე მთვარეზე დაშვება განახორციელა.

© Lord Vader. Stylish Blog. საავტორო უფლებები დაცულია. ნამუშევრის კოპირება, ციტირება და გამოქვეყნება დაშვებულია მხოლოდ ავტორისა და წყაროს (პოსტზე ლინკის) მითითებითა და ნებართვით. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 Unported License.

___

ერთხელ მეგობართან ვიყავი სტუმრად და საიდანღაც ძველი, სკოლისდროინდელი რვეული გააძრო. ნახე, რა ვიპოვეო. ლენინის რომელიღაც იუბილე იყო და სკოლაში საგანგებო მრავალფურცლიანი რვეული გაგვახსნევინეს – მთელი იმ საიუბილეო წლის განმავლობაში ვავსებდით – ლენინზე ლექსები, ფოტოები, მოგონებები და ჯანდაბა იმას და ჩემ ბავშვობასაც. მეც მქონდა მაშინ ეგეთი რვეული. პოლიტმეცადინეობა ერქვა თუ ისტორიის გაკვეთილზე იყო, აღარ მახსოვს.

მიჩვენებს ის ჩემი მეგობარი ამ რვეულს და ნახე რა ვიპოვეო, რა დღეში ვყავდითო… გამოვართვი და ამ დროს მისი პატარა შვილი მოდის და ეკითხება:

– მამა, ლენინი ვინ არისო.

მამამისს ჯერ გაუკვირდა, შემდეგ გაუხარდა და ეუბნება:

– რა ბედნიერი ხარ, შვილო, ლენინი ვინ არის, რომ არ იციო. 🙂

დღეს ის პატარა გაიზარდა და ახალგაზრდა კაცია უკვე. ლენინიც იცის, სამწუხაროდ და რუსული ენაც იცის. მაგრამ კარგი მშობლები ყავს, კარგი აღზრდა და კარგი გენები.

ყველას არ გაუმართლა ასე, სამწუხაროდ.

Continue reading “ცენზურა და(ვ)იცავი, ბიჭო!”

გამომართვი გასაღებების აცმა – ყველა ოთახი შენს განკარგულებაშია, მხოლოდ ის პაწია კარი არ გააღო, სასახლის ყველაზე ბნელ კუნჭულშიო… ამას რომ ეტყვი ქალს, აბა რომელს გაუძლებს გული, აკრძალული კარი არ გააღოს და ოთახში არ შეიჭყიტოს სულ ერთი წამით, სულ ერთი თვალით… შემდეგ რაც მოხდა კი ვიცით – შარლ პერომ აღწერა.

ლურჯწვერას პროტოტიპიც ჰყავდა, თუმცა ინგლისელები და ფრანგები ვერ თანხმდებიან, ეს პროტოტიპი ვინ იყო (სხვა განა რაზე თანხმდებიან, ამაზე რომ შეთანხმდნენ). ფრანგები ჟილ დე რეს ვერსიას უჭერენ მხარს, ინგლისელები კი – ჰენრი მერვისა. რაკი ლურჯწვერას პირველი და ყველაზე ცნობილი ამბის ავტორი ფრანგია, მეც ფრანგულ ვერსიაზე დავწერ, თუმცა მეფე ჰენრის წვერიც უფრო გრძელი ჰქონდა და ლურჯი ფერიც უფრო უხდებოდა.

1440 წლის 26 ოქტომბერს ჟილ დე რემ (Gilles de Rais) ნანტის ეკლესიის მოედანზე შეკრებილ ერსა და უფალს პატიება სთხოვა. რის შემდეგაც ჩამოახრჩვეს და მის ორ მსახურთან ერთად კოცონზე დაწვეს. ასე დასრულდა იმ კაცის ცხოვრება, ვინც ისტორიაში გმირად უნდა შესულიყო, მაგრამ ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ სერიულ მკვლელად დარჩა.

Continue reading “მარშალი და ლურჯი წვერი”

26 აგვისტოს ძაღლების საერთაშორისო დღე აღნიშნეს. ეს დღე ამერიკაში მოიგონა ერთმა კარგმა ქალმა და შემდეგ სხვა ქვეყნებიც დაესესხნენ, მაგრამ ახლა არც მასზე ვწერ და არც ამერიკაზე. ეს პოსტი ტოკუგავა ცუნაიოშიზეა, იაპონიის მეხუთე შიოგუნზე, რომელიც 1680 წელს ავიდა ტახტზე. ტოკუგავა მეცნიერი და პოეტი იყო, კალიგრაფი და ფილოსოფოსი. მფარველობდა განათლებას, ხელოვნებას, თეატრს. მისი მმართველობის წლებს იაპონურ რენესანსად მიიჩნევენ, მაგრამ ისტორიას ამით არ შემორჩენილა… მხოლოდ ამით – არა. მეცენატი, მწერალი და თეატრალი ბევრი ხელისუფალი ყოფილა. ქართველებს მეფე-პოეტების მთელი სექტა გვყავს (ვერც პოეტებად რომ ვარგოდნენ დიდად და არც ხელისუფლად), ტოკუგავა ცუნაიოში კი ცხოველების უფლებების (ერთ-ერთი) პირველი დამცველია ისტორიაში. რის გამოც ინუ-კუბოც (“ძაღლების შიოგუნი”) კი შეარქვეს.

Continue reading “ინუ-კუბო და 47 რონინი”

ამბოხის თეორია

დღეს ჯაზს უკრავ, ხვალ კი სამშობლოს გაყიდიო – ასე ამბობდნენ საბჭოელ სტილიაგებზე. გასული საუკუნის 20-იანები ამერიკაში სწორედ ასე, ჯაზისა და თავისუფლების და იმავდროულად რელიგიურ-ფუნდამენტალისტური ჯგუფების მომძლავრების ეპოქად იქცა. ფუნდამენტალისტებს ასე ეგონათ, ქვეყანა საფრთხეშია და ჩვენ თუ არ დავიცავით, რა კაცები ვიქნებითო. ახალგაზრდები გადაჯიშების გზას დგანან და იმ ტრადიციებსა და ფასეულობებს ანგრევენ, რაზეც ოდითგანვე დგას ამერიკაო. ფუნდამენტალისტები  საქმის ხალხი იყო და დროს უქმად არ ფლანგავდნენ – დასხდნენ და კრეაციონისტული კანონპროექტი მოამზადეს, რომელიც დარვინიზმის სწავლებას კრძალავდა. ლოგიკა მარტივი იყო – თუ ადამიანი ღვთის შვილია, ჯაზის ჰანგებზე არ ატლინკავდება, ყველის ვაჭარივით არ გაიკრიჭება და შორტებს არ ჩაიცვამს მაიმუნიშვილივით. დაწერეს ეს კანონპროექტი და 2 შტატში კანონადაც დაამტკიცეს. კიდევ 15-ში განხილვა მიმდინარეობდა.

1925 წელს ჯერი თენესიზე მიდგა. ფუნდამენტალისტების ლიდერმა, ორგანიზაცია “მსოფლიოს ფუნდამენტალისტ ქრისტიანთა ასოციაციის” თავმჯდომარემ, სენატორმა ჯონ ბათლერმა კრეაციონისტული კანონპროექტი ადგილობრივ საკანონმდებლო ორგანოში გაიტანა და კენჭისყრაშიც იმარჯვა. გუბერნატორს ეს ამბავი გულზე არ ეხატებოდა, მაგრამ ვეტოს გამოყენება ვერ გაბედა და კანონს ხელი მოაწერა. მაშინ ავანსცენაზე არასამთავრობო ორგანიზაცია “ამერიკის სამოქალაქო უფლებათა კავშირი” გამოვიდა – ასე თქვეს, თუ გამოჩნდება მასწავლებელი, რომელიც არ დაემორჩილება კანონს, ჩვენ დავიცავთო (ბათლერის კანონი დარვინიზმის პროპაგანდისთვის 100-500 დოლარიან ჯარიმას აწესებდა).  და აი, პატარა ქალაქ დეითონში, სადაც სულ 1800 მაცხოვრებელი იყო, გამოჩნდა ასეთი ჯორჯ რაფლეია, ნიუ იორქში დაბადებული კაცი, დეითონში რომ გამოეგზავნათ მაღაროს სამართავად. მას ადგილობრივ ჩინოვნიკთან, უოლთერ უაითთან, ვინც სკოლებისა და განათლების საქმეს უძღვებოდა, კამათი შეემთხვა ანტი-დარვინისტულ კანონზე და რაფლეიამ უთხრა – მოდი, პროცესი მოვაწყოთ და ვნახოთ ერთი, რა გამოგვივაო. რაფლეიამ და უაითმა მონახეს მასწავლებელი ჯონ სქოუფსი, ვინც დასთანხმდა სასამართლოს წინაშე წარმდგარიყო. სთენლი ქრემერის ფილმში “მოიმკი ქარიშხალს” უაითი მგზნებარე და იდეური დარვინისტია, სინამდვილეში კი ბიოლოგიც არ ყოფილა. დამხმარე პედაგოგად მუშაობდა სკოლაში და მეტწილად გეოლოგიას ასწავლიდა, თუმცა ერთი-ორჯერ ბიოლოგიის გაკვეთილიც ჰქონდა ჩატარებული. მან საჯაროდ აღიარა, რომ “ბათლერის კანონის” აკრძალვა დაარღვია და დარვინიზმის დებულებები გააცნო მოსწავლეებს (არადა, ახლა ვიცით, რომ ეს ამბავი განგებ დაიბრალა). შტატი იძულებული გახდა მის წინააღმდეგ სარჩელი შეეტანა სასამართლოში და, ოსტაპის თქმისა არ იყოს, პროცესიც დაიწყო – როგორც ვხედავთ, სასამართლო პროცესი, რომელსაც დღეს “მაიმუნის პროცესად” ვიცნობთ, დიდწილად დადგმული იყო, უფრო ზუსტად – ხელოვნურად პროვოცირებული, მაგრამ შედეგები კი ძალიან მნიშვნელოვანი დადგა… თუმცა ამაზე – ქვემოთ.

Continue reading “მაიმუნის პროცესი”

– არაფერში ვარ დამნაშავე, მე ხომ ასე მასწავლიდნენ.
– ყველას ასწავლიდნენ, მაგრამ პირველი მოწაფე რად იყავი?!
ევგენი შვარცი. “დრაკონი”

ნიურბერგის ტრიბუნალის განსასჯელებმა განსხვავებული ტაქტიკა აირჩიეს – ერთნი ბრალს აღიარებდნენ და მსაჯულთ შეწყალებას სთხოვდნენ, მეორენი მზადყოფნას გამოთქვამდნენ, პასუხი ეგოთ, მესამენი – ყველაფერს უარყოფდნენ… ალბერტ შპეერი თავს დამნაშავედ ცნობდა და წუხდა მხოლოდ იმაზე, რომ ჰოლოკოსტისა და პატიმართა განადგურების შესახებ არაფერი იცოდა. რომ ცოდნოდა – წამითაც არ დარჩებოდა ჰიტლერის გვერდით. რომ ცოდნოდა – პირველი ეცდებოდა ამ სადიზმის შეჩერებას.

თუ ჰიტლერს ჰყავდა მეგობარი – ეს, ალბათ, ალბერტ შპეერი იყო. მასა და ფიურერს ბევრი საერთო ინტერესი ჰქონდათ, პირველ ყოვლისა კი – ხუროთმოძღვრება. ჰიტლერი, როგორც ცნობილია, ხატავდა და არქიტექტორობას აპირებდა, მაგრამ ვენის სამხატვრო აკადემიაში არ მიიღეს. შპეერმა კი წარმატებით დაასრულა უნივერსიტეტი და 1933 წელს, როდესაც მისი და ფიურერის გზები პირველად გადაიკვეთა, ნიჭიერ და იმედისმომცემ არქიტექტორად ითვლებოდა. 1934 წლის ნიურნბერგის პარტიული კრების ტრიბუნის მშენებლობა პირველი საპასუხისმგებლო დავალება და ალბერტ შპეერის კარიერის დასაწყისი იყო. 1937 წელს უკვე სრულიად ბერლინის სახის შეცვლა დაავალეს. ახალ ბერლინს ძველი ბერლინის ნანგრევებზე აგებდნენ. მანამ, სანამ 1945 წელს დედაქალაქის დაბომბვას საბჭოთა არტილერია დაიწყებდა, ბერლინის ნგრევას ახორციელებდა შპეერი – 20’000-ზე მეტი შენობა დაანგრია, რომ ახალი ნაგებობებისთვის ადგილი გაეთავისუფლებინა. მან ააგო რაიხსკანცელარიის გრანდიოზული შენობა და, შემოქმედებითთან ერთად, დიდი საორგანიზაციო ნიჭიც გამოავლინა –  გიგანტური მშენებლობა სულ რაღაც ერთ წელიწადში დაასრულა.

Continue reading “პატიმარი No5”

ჯაშუშთა თამაშები

1972 წელს აშშ სამხედრო ატაშემ ბონში მიიღო უცნაური წერილი, რომელშიც ვინმე, ვინც საკუთარ თავს წარადგენდა როგორც პატრიოტსა და ოფიცერს კომუნისტური ქვეყნიდან, გამოთქვამდა სურვილს გადაეცა ამერიკელი სამხედროებისთვის მნიშვნელოვანი ინფორმაცია და ითხოვდა შეხვედრას. ასეთი შეხვედრა მართლაც შედგა. ქალაქ ჰააგაში. და ადამიანი, რომელიც ამ შეხვედრაზე მივიდა, სულ მალე იქცა დასავლეთის ერთ-ერთ ყველაზე ფასეულ პარტნიორად ვარშავის ბლოკში. მას კოდურ სახელად შეურჩიეს ჯექ სთრონგი, ხოლო ნამდვილი სახელი იყო რიშარდ ეჟი კუკლინსკი (Ryszard Jerzy Kukliński), პოლონეთის არმიის პოლკოვნიკი, გენერალური შტაბის სტრატეგიული თავდაცვის დაგეგმვის ცენტრის ანალიტიკოსი.

კუკლინსკის ხელი მიუწვდებოდა ზესაიდუმლო სამხედრო ინფორმაციაზე. ის იყო ერთ-ერთი, ვინც მონაწილეობდა ოპერაცია “დუნაის” დაგეგმვაში (საბჭოთა და ვარშავის ხელშეკრულების ქვეყნების სამხედრო ნაწილების ინტერვენცია ჩეხოსლოვაკიაში,  ე.წ. “პრაღის გაზაფხულის” სისხლიანი დასასრული), წარმოადგენდა პოლონეთის არმიას და ახორციელებდა ოპერატიულ კავშირს საბჭოთა გენერალურ შტაბთან.

Continue reading “ჩემი სახელია სტრონგი, ჯეკ სტრონგი!”