კატეგორია: HoliBox

წინა პოსტში ბლუმსდეიზე ვწერდი.

თქმა არ უნდა, ჯოისი დღეს ირლანდიელების ეროვნული სიამაყეა, თუმცა მათ ბლუმსდეიზე უფრო საყვარელი დღესასწაულიც აქვთ – ეს სენფათრიქია, ირლანდიის მფარველის, წმინდა ფათრიქის ხსენების დღე, რომელიც 17 მარტს აღინიშნება.

წმინდა ფათრიქი (Saint Patrick) ირლანდიის განმანათლებელი და ირლანდიის პირველი ეპისკოპოსია. უცნაურია, მაგრამ, როგორც ჩანს, (ირლანდიელებმა არ გაგვიგონ და) ის არა ბრიტი (ანუ კელტი), არამედ რომაელი ბრძანდებოდა, რომის იმპერიის პროვინცია ბრიტანეთში დაიბადა და 16 წლისა იყო, როცა ირლანდიელმა მომხდურებმა (ინგლისელი ისტორიკოსები მათ უბრალოდ ზღვაოსან-ყაჩაღებს უწოდებენ) მოიტაცეს და სხვა ტყვეებთან ერთად ირლანდიაში წაასხეს. 6-წლიან მონობას გაქცევით დააღწია თავი, სამშობლოში დაბრუნდა და ღვთის სამსახურში ჩადგა. ქრისტიანულ სწავლებას გალების პროვინციაში (თანამედროვე საფრანგეთი) ლერინისა და ოსერის მონასტრებში დაეუფლა და ირლანდიაში უკვე როგორც ქრისტიანობის მქადაგებელი, ისე დაბრუნდა – ალბათ, ირლანდიის მიწას განსაკუთრებული ხიბლი და მიზიდულობა აქვს, არ ვიცი… ყოველ შემთხვევაში, წმინდა ფათრიქი სრულად გაირლანდიელდა – წერილებში თავს ირლანდიელს უწოდებს და ირლანდიული (ოღონდ – ლათინურენოვანი) ლიტერატურის ფუძემდებლადაც მიიჩნევა.

Continue reading “დღე, როცა ლუდი მდინარედ მოედინება”

შობა-ახალ წელს ბლოგები თოვლით გადაიპენტება ხოლმე, ჰელოუნზე – გოგრებით, ვალენტინობაზე კი – გულებით… (სხვათა შორის, ეს სამი აღდგომასთან ერთად დიდი ოთხეულია, როდესაც საფულეები ცარიელდება და მაღაზია-რესტორნების სავაჭრო ბრუნვა ასტრონომიულ ციფრებს აღწევს).

მაგრამ ამათ გარდა ბევრი კარგი და საყვარელი რამის დღე აღინიშნება მსოფლიოში, ჩვენ რომ არ ვიცით და არ აღვნიშნავთ, არადა, ზოგიერთი ისეთია, გამოგვადგებოდა, რომ ვიცოდეთ.

აი, ასეთი სასარგებლო და გამოსადეგი დღეა “ციფრული ორშაბათი” – მადლიერების დღის (ნოემბრის მეოთხე ხუთშაბათი) შემდეგ პირველ ორშაბათს აღინიშნება. ამერიკულმა ონლაინ-მაღაზიებმა “ციფრული ორშაბათი” პირველად 2005 წელს დააწესეს და მას შემდეგ ის ონლაინ-შოფერთა საერთაშორისო დღედ იქცა. ამ დღეს ონლაინ-მაღაზიები გრანდიოზულ ფასდაკლებებს გვთავაზობენ… ოღონდ, ისეთ “გრანდიოზულს” კი არა, ჩვენთან რომ იციან, მართლა გრანდიოზულს. 🙂 კლიენტებს ეს ფასდაკლებები ძალიან მოსწონთ და შედეგად – მხოლოდ აშშ-ში მილიარდ დოლარზე მეტს ხარჯავენ ონლაინ. ჩემი რჩევაა – ეს დღე კალენდარში წითლად შემორკალოთ და აღარ გამოგეპარებათ. 🙂

Continue reading “ჩასაყლაპი დღესასწაულები”

ელფები საშობაო მითოლოგიის უძველესი პერსონაჟები არიან, ბევრად ძველიც კი, ვიდრე – თავად სანტაა.

ცნობილია სკანდინავიური თქმულება ფუძის ანგელოზის შესახებ – შვედი ტომტე (Tomte), იგივე ნორვეგიელი და დანიელი ნისსე (Nisse), იგივე ფინელი ტონტუ (Tonttu) პატარა ტანის მოხუცი კაცია, რომელიც ოჯახის და, განსაკუთრებით კი, ბავშვების მფარველია (თუმცა, მისი გარეგნობის გათვალისწინებით, სიტყვა “ანგელოზი” ცოტა უადგილოა :)).

ამასთან, ტომტე მკაცრი და წესრიგის მოყვარულია. უზრდელი და ბოროტი ბავშვები მას არ უყვარს. სელმა ლაგერლოფის შესანიშნავ წიგნში “ნილს ჰოლგერსონის არაჩვეულებრივი მოგზაურობა შვედეთში” ნილსს სწორედ ტომტე გადააქცევს ჯუჯად.

Continue reading “Yule Nisse და სხვა ელფები”

ბატონი ბინგლი (Mr. Bingle) თოვლის კაცია, სანტა კლაუსის ერთ-ერთი დამხმარე, საშობაო დღესასწაულების პოპულარული პერსონაჟი.

ის 1948 წელს დახატა დიზაინერმა ემილ ელაინმა (Emile Alline) და ლუიზიანის უნივერსამ Maison Blanche-ს შესთავაზა მათ ემბლემად და სარეკლამო სახედ. მაღაზიის მფლობელები თოვლის კაცით დაინტერესდნენ, სახელად მას Mr. Bingle შეურჩიეს (რაც უნივერსამის სახელწოდების ინიციალებს იმეორებდა) და ფრანგი ანიმატორი და მეთოჯინე ოსკარ ისენტრიუ (Edwin Harmon “Oscar” Isentrout) მოიყვანეს, რათა ბატონი ბინგლი “გაეცოცხლებინა” და გაეხმოვანებინა.

Continue reading “გაიცანით, ბატონი ბინგლი”

6 დეკემბერი, გრეგორიანული კალენდრით (ჩვენ რომ ახალ სტილს ვეძახით) – ნიკოლოზობა, დასავლეთის ბევრ ქვეყანაში შობის ერთგვარი გენერალური  რეპეტიციაა.

ტრადიციის მიხედვით, 5-დან 6-ისკენ გვიან ღამით ბავშვებს წმინდა ნიკოლოზი ესტუმრება ხოლმე და პატარ-პატარა საჩუქრები მიაქვს… მართალია, ეს ის საჩუქრები არაა, მთელი წელი რომ ოცნებობენ და საშობაოდ თხოვენ სანტას, მაგრამ ბავშვები კარის ზღურბლზე, ფანჯარასან, ბუხართან ან, უბრალოდ, სასთუმალთან მაინც გამოაწყობენ ხოლმე ჩექმებს ან  წინდებს ჩამოკიდებენ, რათა წმინდა ნიკოლოზმა იქ კამფეტები ჩაყაროს.

ეს ტრადიცია სათავეს მე-10 საუკუნის გერმანიიდან იღებს, სადაც 6 დეკემბერს კელნის ტაძარში სამრევლო სკოლის მოწაფეებს და წირვაზე მისულ ბავშვებს ტკბილეულით უმასპინძლდებოდნენ.

მოგვიანებით კელნის ტაძრის მსახურთ გერმანიის და ევროპის სხვა ქვეყნების ეკლესიებშიც მიბაძეს. დღეს კი ეს ტრადიცია, როგორც შობის შემთხვევაშიც მოხდა, წმინდა რელიგიურ ჩარჩოებს გაცდა.

Continue reading “შობის გენერალური რეპეტიცია”