მოგზაურის რვეული:
ქალაქი, რომელიც უნდა ნახო, სანამ ცოცხალი ხარ

პარიზი ერთადერთი ქალაქია მსოფლიოში, სადაც შიმშილით სიკვდილიც კი ხელოვნების აქტად განიხილება.
კარლოს რუის ზაფონი. “ქარის ჩრდილი”

ანიდან ჰოემდე, უფრო ზუსტად კი – უნიმდე: პარიზში ხომ სულ 20 მუნიციპალური რაიონია.

პარიზი-1

წინა პოსტებში ცენტრზე ვამბობდი და თუ მაინცდამაინც რომელიმე ერთი უბანი უნდა თქვა პარიზის ცენტრად, ეს, ალბათ, პირველი უბანია. იმიტომ თუნდაც, რომ ისაა პირველი და ყველაზე ძველი, აქედან იწყება თანამედროვე ადმინისტრაციული და ქრონოლოგიურ-ისტორიული ათვლა. კელტები პირველ საუკუნეში დასახლდნენ აქ და ციხე-სიმაგრე ააგეს, რომლის ირგვლივაც შენდებოდა ქალაქი, დღეს რომ პარიზი ქვია. პირველ რაიონში მდებარეობს სამეფო ლუვრი და რიშელიეს პალე როიალი, ტიულრის ზღაპრული ბაღი, პატარა ტრიუმფალური თაღი და ორანჟერის მუზეუმი. აქ მდებარეობდა ევროპის ერთ-ერთი უძველესი ბაზარი, რომლის ადგილას დღეს სავაჭრო ცენტრი ფორუმ დეზ ალია. მის მახლობლადაა სენ-ესტაშის ეკლესია – პარიზის ერთ-ერთი ულამაზესი გოთიკური ტაძარი, სადაც კოლბერის საფლავია და საფრანგეთში უდიდესი ორღანი (კვირა საღამოს შეგიძლია დაესწრო და მოუსმინო საორღანო მუსიკას, უფასოდ, ცხადია).

Continue reading →

მოგზაურის რვეული:
ქალაქი, რომელიც უნდა ნახო, სანამ ცოცხალი ხარ

როდესაც დიეტაზე მყოფი ადამიანი კვდება – მისი სული პარიზში მიდის.
უცნობი კულინარი

გაფრთხილება: ეს არის პოსტი, რომლის წაკითხვისას 2,5 კილოს აკრეფთ!

ძნელია პარიზზე დაწერო. ძნელია დავწერო პარიზზე უკეთ, ვიდრე ჰემინგუეი დაწერს. ძნელია მოგიყვე პარიზზე უკეთესად, ვიდრე ვუდი ალენი დაგანახებს. მაგრამ ყველას თავისი პარიზი ყავს. პარიზი ისეთია, როგორზეც ოცნებობ და სულაც არ არის საჭირო, შენი პარიზი სხვისას ჰგავდეს. და არც ისაა ლამაზი, მიხვიდე და შენი პარიზით სხვის პარიზში ჩაეკვეხო. ამიტომ მე ჩემ პარიზზე ვწერ და ჩემი პარიზი იწყება (და მთავრდება) პიერ ერმეთი. 🙂

არა, პირველად რომ ჩავედი პარიზში ის ტრიუმფალური თაღით, ეიფელის კოშკით, ლუვრით და დისნეილენდით დაიწყო. მაგრამ ამ ჯერზე, როცა ეს ყველაფერი უკვე ნანახი მქონდა, გზიდან პარიზში “გადახვევა” სწორედ ერმეს გამო გადავწყვიტე.

იმპერატორთან, იმპერატორის ქუჩაზე

პიერ ერმეზე ვრცელი პოსტი მაქვს, ამიტომ აქ აღარ განვავრცობ. მოკლედ ვიტყვი – ერმე ყველაზე პატივდებული ფრანგი კონდიტერია. ტკბილეულის პიკასო და დესერტის დიორი. საკმარისზე წონიანი მიზეზია, პარიზს ეწვიო.

Continue reading →

მოგზაურის რვეული:
ქალაქი, რომელიც უნდა ნახო, სანამ ცოცხალი ხარ

როცა პარიზი არსებობს და შენ სხვა ქალაქში ცხოვრებას ამჯობინებ… ამოუცნობი საიდუმლოა ჩემთვის.
მარიონ კოტიარი. ვუდი ალენის “შუაღამე პარიზში”

დისნეილენდი

არ ვიცი, რა ასაკის ხარ, მაგრამ პარიზის დისნეილენდისთვის ერთ დღეს თუ არ გადაინახავ – დიდ შეცდომას დაუშვებ! თუ ბავშვები გახლავს – ასმაგად. შეიძლება არ ნახო მონა ლიზა, მაგრამ არ ეწვიო დისნეილენდს – უპატიებელი ცოდვაა. 🙂 ბილეთი ძვირია არ არის იაფი, მაგრამ ამ ფასად უკეთესს ვერაფერს იყიდი. 🙂 პარკში RER-A მიგიყვანს.

თუკი ჩემ რჩევას მიყვები, ჯობს, ორი დღე გადადო. ტურისტულ სეზონში უამრავი სტუმარია და კილომეტრიანი რიგები. გვიან ღამით კი ლაზერ-შოუს მართავენ, უოლთ დიზნის პერსონაჟების აღლუმიც არის და ბევრი სხვა. ეს – ატრაქციონების გარდა. პარკის ტერიტორიაზე და მახლობლად ბევრი სასტუმროა, შორიდან რომ არ იარო.

NB! კილომეტრიანი რიგები რომ ვთქვი, ჰიპერბოლა არ გეგონოს. ზოგ ატრაქციონამდე რამდენიმე საათი რიგში დგომა გიწევს! მუშაობს ე.წ. სწრაფი ბილეთის სისტემა. ის დღესდღეობით ორია: FastPass და Single Rider. დამატებითი ფასის გადახდა საჭირო არაა – უბრალოდ მიდიხარ კონკრეტული ატრაქციონის საგანგებო სალაროსთან/ავტომატთან, რეგისტრირდები პარიზის დისნეილენდის ელექტრონული ბილეთით და უფასოდ იღებ ამ სწრაფ ბილეთს, რომელზეც მითითებულია დროის მონაკვეთი, როცა შენი რიგი მოგიწევს.

NB! სწრაფი ბილეთი მხოლოდ რამდენიმე, ყველაზე პოპულარულ ატრაქციონზე მუშაობს. ერთდროულად ორი ბილეთის აღება არ შეგიძლია – ჯერ ერთ ატრაქციონზე გამოიყენებ, შემდეგ შეგეძლება აიღო მეორისთვის.

კურდღელი მონმარტრზე

მონმარტზე, ალბათ, ახვალ, მულენ-რუჟიდან საკრე-კერის ულამაზეს ტაძრამდე გზად პატარა შენობაა, სადაც ისტორიული კაბარეა. ერიკ სატის, ჟაკ ბრასანსის, ანი ჟირადროს საყვარელი ადგილი. აქ ედიტ პიაფი მღეროდა. 1875 წელს მხატვარმა ანდრე ჟილმა კედელი კურდღლის გამოსახულებით დაამშვენა, აქედანაა სახელიც – Au Lapin Agile (ონავარ კურდღელთან). შესვლა – აუცილებელი არაა (მითუფრო, რომ არც იაფია და თუ დაჯავშნული არ გაქვს, თავისუფალი მაგიდაც ჭირს) ყურადღების მიქცევა და ჩაინსთაგრამსელფება – აუცილებელი.

Continue reading →

მოგზაურის რვეული:
ქალაქი, რომელიც უნდა ნახო, სანამ ცოცხალი ხარ

პარიზი ყოველთვის საუკეთესო იდეაა.
ოდრი ჰეფბერნი. ბილი უაილდერის “საბრინა”

პარიზის ღირშესანიშნაობების ჩამოთვლას რა პოსტი დაიჭერს?

სულ რომ არვინ გიხსენოს, ეიფელის კოშკს, ტრიუმფალურ თაღს, ლუვრს… ისედაც ნახავ. და კიდევ ბევრ სხვას (სადამდეც დრო გაგწვდება).

მაგრამ, ეგებ, მეც გირჩიო რამე.

მუზეუმები

ლუვრი, მონა ლიზა… “ამ ქალბატონს საუკუნეების მანძილზე იმდენი აღუფრთოვანებია, რომ ახლა თავად წყვეტს, ვინ აღაფრთოვანოს და ვინ – არაო” – რანევსკაიას უთქვამს კულტურის სამინისტროს ერთ-ერთი ჩინოვნიკისთვის.

მაგრამ ლუვრში არ არიან იმპრესიონისტები. ამიტომ თუ უდიდესი ფრანგი მხატვრების ხილვა გსურს – უნდა ეწვიო ორსეს, ორანჟერის და მარმოტანს (ეს ბოლო კლოდ მონეს პერსონალური მუზეუმია, თუმცა მონე ორსეში და ორანჟერიშიც არის).

დაკიდევ – როდენის მუზეუმი. სკულპტურის მოყვარულთათვის ეს მუზეუმი მასთსია.

ავანგარდისტები და თანამედროვე ხელოვნება – პომპიდუს ცენტრშია წარმოდგენილი. ექსპრესიონისტური და სიურეალისტური სკულპტურის მოყვარულებმა კი ალბერტო ჯაკომეტის პარიზულ მუზეუმს უნდა მიაკითხონ, რომელიც ახლახანს, ივნისის თვეში გაიხსნა (არ მინახავს, მაგრამ ამბობენ მდიდარი ექსპიზიცია არისო, თუმცა, ჯაკომეტის სკულპტურები ორსეშიც არის).

Continue reading →

მოგზაურის რვეული:
ქალაქი, რომელიც უნდა ნახო, სანამ ცოცხალი ხარ

თუ ბედმა გაგიღიმა და ახალგაზრდობა პარიზში გაატარე, სადაც არ უნდა იყო შემდეგ, ყოველთვის, სიცოცხლის ბოლომდე ეს ქალაქი დარჩება შენთან. არასდროს დაგანებებს თავს, იმიტომ რომ პარიზი – ესაა დღესასწაული, რომელიც სულმუდამ შენთანაა.
დღესასწაული, რომელიც მუდამ შენთანაა. ერნესთ ჰემინგუეი.

პარიზი არის დღესასწაული, რომელიც მუდამ შენთანაა, მაგრამ ეს დღესასწაული რომ არ ჩაგიშხამდეს, რამდენიმე პრაქტიკულ რჩევას გაგიზიარებ, ჩემი პირადი პარიზული გამოცდილებიდან.I

რა. სად. როდის.

უბნები და ქუჩები

ფრანგებს ზარმაცი, აცვენილი, ავანტიურისტი და ცოტა ტვინარეული ხალხის რეპუტაცია აქვთ. პოეტების და მხატვრების ერია – პრაგმატიზმით და კარგი ორგანიზებულობით ვერ დაიკვეხნიან. როგორც კოქტომ თქვა აქ ყველა მსახიობია და არვინ – მაყურებელიო. მიუხედავად ამისა, რაღაც ეშმაკებით მოახერხეს და დედაქალაქი უბრალოდ იდეალურად დაგეგმეს.

ურბანისტი არ ვარ, მაგრამ ჩემი, რიგითი ტურისტის თვალსაზრისით, ამ ქალაქში გადაადგილება ერთი სიხარულია. და ლამაზ ხედებში არაა საქმე –  ქალაქგეგმარებაა ისეთი, ძალიანაც რომ მოინდომო, ვერ დაიკარგები და იოლად მიაღწევ იქ, საითკენაც გაგიწევია (დღეს, გუგლმეფის ეპოქაში ყველაფერი გამარტივებულია, მაგრამ პირველად რომ მოვხვდი პარიზში, ჯერ გუგლმეფი არ იყო და ეს დაგეგმარება მაშინ ერთიორად დავაფასე).

Continue reading →

სან მარკოს მოედანთან ერთ-ერთ რესტორანში ოთხ იაპონელ ტურისტს 1’143 ევრო უანგარიშეს. ბევრი არაფერი მიურთმევიათ, ყოველ შემთხვევაში საათასევროდ – არაფერი, მაგრამ ჩვენთან ასეთი წესიაო – უთხრეს. არც ჩეკი მიუციათ – რაღაც ქაღალდი ამოუბეჭდეს, არც თავი ჰქონდა, არც ბოლო. ტურისტებს მატარებელზე აგვიანდებოდათ და ჩხუბსა და აყალ-მაყალს მოერიდნენ. მაგრამ ჩანს, პირველი შემთხვევა არ იყო და კარგად იცოდნენ რა ექნათ: ბოლონიაში დაბრუნდნენ თუ არა, პოლიციას მიმართეს და დასტურად საბანკო ამონაწერი წარუდგინეს.

Continue reading →