გრძელი,
მოკლე,
სქელი,
წვრილი,
სწორი,
მოგრეხილი,
მრგვალი,
ბრტყელი,
თავწაჭრილი,
თავშეკრული…

და კიდევ უთვალავი.

ეს ის არაა, რაზეც (ალბათ) თქვენ ახლა გაიფიქრეთ – ეს იტალიური პასტის ნაირსახეობებია.

რამდენნაირი პასტაა იტალიაში, ზუსტ რიცხვს ვერვინ ამბობს. მინიმუმ – 350 სახეობის. იტალიური სამზარეულოს მკვლევარმა ორეტა ძანი დე ვიტამ პასტის ენციკლოპედიაც გამოსცა 400+ გვერდზე.

იტალიური სამზარეულოსადმი დიდი პატივისცემის მიუხედავად, მათ პასტაფარიანელობას მაინც ვერ ვეზიარე, თუმცა, თუ ნიოკის, რავიოლის და ტორტელინსაც პასტებს მივათვლით – ეს სამი ძალიან მიყვარს. კიდევ – პასტა ალ ბურო (Pasta al burro – პასტა კარაქით), რომელსაც მისი შემქმნელის, ალფრედო დი ლელიოს სახელის მიხედვით, ალფრედოს პასტაც ქვია. Continue reading →

რამდენიმე დღეში შობა დგება (ახლით). შეფ-მზარეულები ცდას არ აკლებენ სადღესასწაულო განწყობა, რომელიც კოვიდმა მოიპარა, შეძლებისდაგვარად დაგვიბრუნონ. ჩვენთანაც და – სხვაგანაც. და საუკეთესო კონდიტერთა ქვეყანაშიც.

იან კუვღოს პოლარული მელაკუდა

Continue reading →

რომ განვსაჯო, თუ რამდენად გაწაფულია შეფი, ომლეტის მომზადებას ვთხოვ.
ჟაკ პეპანი

კაცობრიობა ვინ მოთვლის როდიდან მიირთმევს კვერცხს. კვერცხი კულინარიის სათავეებთანაა. თუ დარვინი მართალია და ჩვენი წინაპარი მაიმუნი იყო, ადამიანი უბრალოდ შრომამ კიარა, კულინარიამ შექმნა. შრომით ცხოველიც შრომობს – სახლსაც იშენებს, ზამთრისთვისაც ემზადება. კერძის მომზადება არის ადამიანის პირველი მიგნება. იქამდე ჩვენი წინაპარი შემგროვებლობით და ნადირობით იყო დაკავებული – რასაც მოკლავდა, ხიდან მოგლეჯდა თუ მიწიდან მოჩიჩქნიდა – იმას ჭამდა.

არის რამე ომლეტზე უფრო იოლი? ხშირად იტყვიან ხოლმე, როცა საკუთარი კულინარიული უნიჭობის აღნიშვნა სურთ – კვერცხის შეწვა ვიციო მხოლოდ. მაგრამ ეს ილუზიაა. ომლეტის გემრიელად შეწვას ცოდნაც უნდა, გამოცდილებაც და საგანგებო ტექნიკის ფლობაც. პროფესიონალის ხელით მომზადებული ომლეტი ძალიან განსხვავდება შინ, სახელდახელოდ და ნაჩქარევად მომზადებულისგან, ერთი ფეხი რომ კარის ზღურბლს მიღმა გაქვს უკვე და სამსახურში მიგეჩქარება, მაშინ. ომლეტის მომზადებას არ უნდა ბევრი დრო, მაგრამ რაც უნდა, სრულად უნდა დაახარჯო, გემრიელი რომ გამოვიდეს.

Continue reading →

რამდენი ხნის წინ იყო, რბილ, ობიან ყველზე რომ დავწერე. ვალად დამრჩა და ეს პოსტი იმ პოსტის მეორე ნაწილად გამოდგება.

და ეს ნაწილი უნდა დავიწყო პარმიჯანო-რეჯანოთი (Parmigiano-Reggiano) ხშირად პარმეზანს რომ უძახიან. პარმეზანი – ამ გენიალური იტალიური ყველის ფრანგული ანალოგის სახელია. მაგრამ დღეს არანაირი ფრანგული პარმეზანი აღარ არსებობს – პარმიჯანო-რეჯანო რეგისტრირებული დასახელებაა, ადგილწარმოშობის სერტიფიკატი აქვს და მხოლოდ იტალიაში შეიძლება ამოიყვანონ. წარმომავლობის იდეალური ადგილი ჩრდილოეთ იტალიაა. კიდევ უკეთესი – ემილიო-რომანასა და ლომბარდიის რეგიონი. ევროკავშირს გარეთ ჯერისევ აწარმოებენ პარმეზანს, მაგრამ მას ნამდვილ პარმიჯანო-რეჯანოსთან კავშირი არ აქვს.

Continue reading →

ცოტა რამ არის კულინარიაში ისე ფრანგული და ამავდროულად არაფრანგული, როგორც – კრუასანი.

რატომ ფრანგული, ბევრი თქმა არ უნდა – “ფრანგულ კარტოფილთან” ერთად ყველაზე პოპულარული და ცნობადი ფრანგული კერძია მსოფლიოში.

რატომ არაფრანგული – იმიტომ რომ ავსტრიელებმა მოიგონეს და თავად ფრანგები ვენურ ნამცხვარს ან, უბრალოდ, ვენურს უძახდნენ.

როგორც ამბობენ, პირველი კრუასანი ვენელმა ხაბაზმა გამოაცხო 1683 წელს, მის ქალაქთან თურქების დამარცხების აღსანიშნავად. აქედანაა ამ ნამცხვრის ფორმაც (ფრანგული სიტყვა croissant სწორედაც ნახევარმთვარეს ნიშნავს).

Continue reading →

ჩემ ბავშვობაში ნაყინი იყო სულ ორი სახის – ვაფლის ჭიქაში და ჯოხზე ჩამოცმული პლომბირი (რომელიც სინამდვილეში სულაც არ იყო პლომბირი) შოკოლადის გარსში – ესკიმო (თუმცა, სინამდვილეში სულაც არ იყო ნამდვილი “ესკიმო”). მაგრამ ნამდვილი იყო თუ – არა ვაფლის ჭიქაზე უფრო გემრიელი კი იყო. ან – გვეგემრიელებოდა.

ნამდვილი “ესკიმო” რეგისტრირებული დასახელებაა და საუკუნის წინ ამერიკაში შექმნა დანიელმა ემიგრანტმა კრისტიან ნელსონმა (Christian Kent Nelson). ნელსონს აიოვას შტატის ქალაქ ოიავაში ტკბილეულის მაღაზია ჰქონდა. ერთ მშვენიერ, მზიან და ცხელ დღეს შენიშნა ბიჭუნა, რომელიც დახლის წინ იდგა და ფეხიდან ფეხზე გადადიოდა. ცქმუტავდა. დიდხანს იდგა. ისე დიდხანს, რომ ნელსონი მივიდა და ჰკითხა, რამით ხომ არ დაგეხმაროთო… ბიჭუნა გამოუტყდა, რომ ვერ გადაეწყვიტა, შოკოლადის ფილა ეყიდა თუ ნაყინი. ნელსონს ამ ორის შერწყმა მოაფიქრდა და ასე დაიბადა “ესკიმო”.

Continue reading →

სუფთა “ნასკი” და მყრალი ყველი – კულტურული ერის ნიშანია.
აფორიზმი Soffi Meloman-თან დიალოგში რომ მომაფიქრდა და ამ პოსტს დააკვდა, როგორც ყველს კეთილშობილი ობი

ეკითხებოდნენ ხოლმე. თამაში იყო ასეთი – სადმე კუნძულზე რომ მოხვდე, რომელ ათ ნივთს წაიღებდიო. დღეს იოლი წარმოსადგენია, რაკი ამ კარანტინმა თითქმის კუნძულზე გადაგვსხა ყველა. ყველზე რომ მიდგება არჩევანი – როკფორს ავირჩევდი, მითუფრო რომ, თუ გაჭირდა, ბევრი სხვა ყველის ადგილზე ამოყვანას მოახერხებ (ძროხა, ცხვარი ან თხა თუ დარბის იმ კუნძულზე), მაგრამ როკფორისა – ვერა. ცხვრის რძის გარდა, როკფორს ის უნიკალური მიკროკლიმატი, მიკროგარემო სჭირდება, რაც აქცევს როკფორს როკფორად და მხოლოდ როკფორის მღვიმეებში მოიძებნება.

Continue reading →

უკვე გამომცხვარი პურის ხელახლა შებრაწვა – დატოსტერება კაცობრიობას მრავალი და მრავალი ასეული წლის წინ მოაფიქრდა. უძველესი რეცეპტი 6 საუკუნეს ითვლის და ლუდსა და ზეითუნის ზეთში დატოსტერებული პურის ნაჭერია ხახვით.

ტოსტი უნივერსალური რამეა, უთვალავნაირად შეიძლება მოამზადო და მაცივარს რომ გამოაღებ, რასაც მოიძიებ, პრაქტიკულად, ყველაფრით შეგიძლია “მორთო”, ყველაფერი უხდება. მაგრამ ასე იზამ თუ ისე, კალორიულობას ვერ გაექცევი. ერთი რომ პურია თავად კალორიული, მეორე ზეთის ან კარაქის გარეშე ტოსტი ვერ ტოსტობს და ეგეც თქვენ დამატებითი კალორიები და ცხიმები.

ალბათ, ასე ფიქრობდა მელბა, რომელიც უარს ამბობდა ტოსტზე, თუმცა კი ნამეტნავად უყვარდა.

Continue reading →

შაბათის პოსტი

სანამ ვირუსოლოგები ვაქცინას ეძებენ და სხვები კი ძმრით, ნიორით, ჭაჭით თუ მდუღარე წყლით მკურნალობენ,
ფრანგმა კონდიტერმა ჟან-ფრანსუა პრემ (Jean-François Pré) კორონავირუსის საწინააღმდეგო შოკოლადის კორონავირუსი შექმნა. ძველთაძველ წესს მიყვა: შიში რომ დაძლიო – თვალებში უნდა ჩახედო. ვირუსი რომ დაამარცხო – უნდა შეჭამო.

პრეს დაეჯერება – შოკოლადისა და ვირუსების ამბავი ორთავ კარგად იცის. შოკოლადს 12 წლიდან აკეთებს, ვირუსები კი… ვინ უნდა იცოდეს ვირუსების ავან-ჩავანი უკეთ, თუარა კაცმა, ვისი ბუტიკი-ატელიეც ლუი პასტერის ქუჩაზეა. 🙂

Continue reading →

გავცქერი მომავალს, წარსულის დაფასებით.
პიერ განიეღი

თუკი გზის პოვნა გსურს, ნურასდროს დაჰყვები სხვათა აზრებს. როდესაც შენს გზაზე დგახარ, ვინც არ უნდა გადაგეყაროს – მოკალი ის! თუკი გადაეყრები ბუდას – მოკალი ბუდა. თუკი გადაეყრები პატრიარქს – მოკალი პატრიარქი. თუკი გადაეყრები მოძღვარს – მოკალი მოძღვარი. თუკი გადაეყრები მშობელს – მოკალი მშობელი. თუკი გადაეყრები ნათესავს – მოკალი ნათესავი. მხოლოდ ასე დაიხსნი თავს და მშვიდად ივლი იქეთ, საითკენაც გსურს.
ლინ ძი

ეს სიტყვები ბუდისტ მოძღვარს ეკუთვნის, დღეს ვიტყოდით მოდური სიტყვით – ქოუჩს. გასული საუკუნის 60-იან წლებში საფრანგეთში დაიბადა ახალი კულინარია, ვინც კლასიკური სტანდარტების დარღვევა გაბედა და ახალი გემოს, არომატის და ფორმების ძებნა დაიწყო.

ფრანგების იმპერატორი არასდროს უჩიოდა უმადობას. მეტადრე – ბრძოლის შემდეგ. მოგებული ბრძოლის შემდეგ ხომ – მითუფრო.

ასე იყო 1800 წლის 14 ივნისს, მარენგოს მახლობლად. ნაპოლეონმა, რომელსაც წესად ჰქონდა, არაფერი ეჭამა, სანამ ბრძოლას უძღვებოდა, ავსტრიელების დამარცხების შემდეგ ქათმის კერძი მოისურვა. ფრანგული არმიის სურსათ-სანოვაგის კარვები ბრძოლის ველიდან საკმაოდ მოშორებით იყო გამართული, იმპერატორი კი ვერ ითმენდა, ამიტომ მისმა პირადმა მზარეულმა დუნანმა (Dunand) იქვე უახლოეს სოფელში შეგირდები აფრინა პროვიანტის შესაძენად და რაც მიუტანეს, იმისგან მარტივი და გემრიელი კერძი შექმნა, მარენგოს ქათამი ან ნაპოლეონის ქათამი (Poulet de Napoléon) რომ ჰქვია.

Continue reading →