კულინარია უდავოდაა ხელოვნების ნაწილი. ყოველთვის ამას ვამბობ. იაპონელი არტისტის, მანამი სასაკის სამზარეულოში ტრადიციული იაპონური მხატვრობა და ევროპული კულინარია შეხვდნენ ერთმანეთს.
ფრანგული ტოსტი არამხოლოდ ძალიან გემრიელი და ბევრისთვის საყვარელი ტრადიციული საუზმეა, არაჩვეულებრივი “ტილოც” შეიძლება იყოს, თურმე.
როდესაც საპროტესტო მუსიკას ახსენებენ ხოლმე – გვახსენდება როკი, პანკი, რეპი… ჯაზზე იშვიათად იტყვიან. ჯაზი რაღაც დავარცხნილი, კლასიკასთან ახლოს მდგომი, სმოკინგიანი ადამიანების მუსიკა ჰგონიათ. პროტესტამდე არმისული. მაგრამ საბჭოთა სისტემის დამანგრეველთა გვერდით ჯაზიც იყო. შეიძლება, გვერდით კიარა – სათავეშიც. ბევრი დისიდენტისთვის დასავლეთი იწყებოდა ჯაზის ჰანგებით. თავისუფლება კი უილის ქანოვერის ხმით ლაპარაკობდა.
უილის ქანოვერი (Willis Conover) “ამერიკის ხმის” მუსიკალური გადაცემის “ჯაზის საათის” (Voice of America Jazz Hour) წამყვანი იყო. მთელი 40 წლის განმავლობაში. მოსესი არ იყოს. 🙂 გადაცემა ეთერში 1955 წლის 6 იანვარს გავიდა პირველად. ეს არის ეპოქა, როდესაც ჯაზი საბჭოთა კავშირში პრაქტიკულად აკრძალულია. “დღეს უკრავ ჯაზს – ხვალ სამშობლოს გაყიდი” – ასე ამბობდნენ. საბჭოთა სატელიტებშიც დიდწილად მსგავსი ამბავი ხდებოდა. უილის ქანოვერის მიზანი აუდიტორიისთვის ჯაზის სამყაროს სიახლეებისა და ჯაზური მუსიკის = ამერიკის მუსიკალური კულტურის გაცნობა იყო. ქანოვერი არ ლაპარაკობდა პოლიტიკაზე. თუმცა, ჯაზური მუსიკის წინ წამოწევის მიზანი, ერთგვარად და არაპირდაპირ, საბჭოურ პროპაგანდაზე პასუხიც იყო – საბჭოთა პროპაგანდა აშშ-ს რასისტულ ქვეყნად წარმოაჩენდა, შავკანიანებს კი ჩაგრულ, დისკრიმინირებულ კლასად. შეხვედრები ამერიკული ჯაზის წარმატებულ მუსიკოსებთან (რომელთა უმრავლესობა შავკანიანი იყო), მათი კონცერტების, ჩანაწერების ტრანსლირება პრესტიჟული დარბაზებიდან – ეს ყველა ამერიკის პოზიტიურ იმიჯის ქმნიდა.
როდესაც ადამიანს კარგი მუსიკა და კარგი ლიტერატურა უყვარს და კარგად ხატვაც ეხერხება, რას აკეთებს?
ასეთ რამეებს ხატავს. 🙂
დიზაინერი დიზაინერთან რომ დააბა, ან ზნეს იცვლის ან – ფერსაო.
დიზაინური ანდაზა
ეს ამბავი წინის გაგრძელება იქნება. იქ ავეჯის დანიელ დიზაინერზე, ჰანს ვეგნერზე ვწერდი, ახლა დანიელ არქიტექტორზე, არნე იაკობსენზე უნდა დავწერო. მასა და ვეგნერს ბევრი პროექტი აქვთ ერთად შესრულებული და ამ თანამშრომლობაში ბევრი რამ ისწავლეს ერთმანეთისგან.
არნე იაკობსენი (Arne Jacobsen) ჰანს ვეგნერს 39-იანი წლების ბოლოს შეხვდა. იაკობსენი აარჰუსის ახალი მერიის 1938-40 წლების შენობის არქიტექტორად მიიწვიეს, ავეჯის დიზაინზე კი ვეგნერი მუშაობდა.
ყველაზე ხშირად და ბანალურად ჰანს ვეგნერს სკამების დანიელ უფლისწულს უძახიან. თუ მაინცდამაინც შექსპირულ მეტსახელებზე მიდგა საქმე, მეფეა უფრო და არა უფლისწული. მითუფრო რომ მისი იდეები, როგორც ჰამლეტის მამის აჩრდილი, ყველა დიზაინერს ადგას თავს და მოსვენებას არ აძლევს. 🙂 როგორც დიდი გამოწვევა.
სკამი, ალბათ, ყველაზე ძველი გამოგონებაა. ბორბალზე უფრო ძველიც. ვეგნერი XX საუკუნის დასაწყისში დაიბადა და, ვინ დათვალოს, რამდენნაირი სკამი დახვდა. თუკი რამ ახლის შექმნა ჩანდა შეუძლებელი, აქ იყო სწორედ, მაგრამ ვეგნერმა მაინც ეს გზა აირჩია.
კარგი სკამის შექმნა ის ამოცანაა, რომელსაც ბოლომდე ვერასდროს დაძლევ.
ჰანს ვეგნერი
ფრანგული კომედიები ცალკე ჟანრია. ძალიან პოპულარული იყო. ფერნანდელი. ბურვილი. ლუი დე ფიუნესი. პიერ რიშარი… დღესაც გამორჩეული კომედიები აქვთ. ლელუში. დიუჟარდენი.
რეჟისორებს არ ჩამოვთვლი, მაგრამ მათ შორის იქნებოდა რენე მალტეტიც, კინოკამერის ფული რომ ჰქონოდა. ასეც ხდება ხოლმე – კინოკამერის შესაძენად ფული არ ეყო, ფოტოკამერა იყიდა, მოეწონა ეს საქმე და მალტეტი-კინორეჟისორის ნაცვლად მალტეტი-ფოტოგრაფი გვყავს. ყველას, ვისაც ფოტოხელოვნება უყვარს.
იმ ფოტოგრაფზე ვამბობ, ყველა დროის საუკეთესო წინასაარჩევნო პლაკატი რომ შექმნა.
უმრავლესობა – ეს თქვენ ხართ.
ძველი პოსტების ჩასწორება ბლოგერობის ერთგვარი მოკრძალებული ხიბლია. დრონი მეფობენო, ნათქვამია. “ბადმაც” გადაწყვიტა ძველი, სექსისტური სარეკლამო პოსტერები ახალი დროების შესაბამისად გადაეკეთებინა. და აი, რა გამოვიდა აქედან:
დღეს სხვა პოსტი მქონდა მზად, მაგრამ გლეიზერი გარდაიცვალა. ერთ-ერთი ყველაზე დიდი გრაფიკოსი დიზაინერი. და უდავოდ ყველაზე ცნობილი. თუ – ცნობადი.
გლეიზერის შემოქმედება ყველამ იცის. ყველას აქვს ნანახი. თუ ორიგინალი არა – კლონი მაინც.
შეგიმჩნევიათ, ალბათ, მომრავლდნენ ჩვენს ქალაქში შავი კატები. შავი კატები კედელზე.
თუ თბილისის ქუჩაში მისეირნობ და კედელზე მოსკუპებულ შავ კატას დაინახავ, ეჭვი არ უნდა შეგეპაროს – გოშა დიმიტრუკის ნახელავია.
შაბათის პოსტი
კარანტინის დროს სთრითარტერებს მძიმე დრო უდგათ. ონლაინ სწავლა, მუშაობა, შოფინგი… მეგობრებთან დალევაც კი შესაძლებელი ყოფილა, მაგრამ სთრითარტი ონლაინ არ გამოდის. სახლიდან გასვლაა საჭირო. აბა, რისი სთრითარტია.
სახლში გამოკეტილმა სთრითარტერებმა მოიწყინეს. ვინ რითი იქცევს თავს, პეხაკმა კი ერთგვარი სიმულაციური სთრითარტი მოიგონა – თან სახლიდან ხატავს, თან, თითქოს, ქუჩაშია მაინც.
თავად ნახეთ:
თბილისია. 1981 წელი. მგონი, თბილისობის დღესასწაულია. ყოველ შემთხვევაში, ძალიან გავს.
ვიტას ლუცკუსმა (Vitas Luckus) გადაიღო, ლიტველმა ფოტოგრაფმა, ლიტვური კონცეპტუალური ფოტოს ერთ-ერთმა ფუძემდებელმა. იმ წელს იმყოფებოდა ჩვენთან. ეს “მფრინავი კინტოები” ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილია მის ფოტოთა შორის. სოთბის აუქციონზე გაიტანეს 2013 წელს და 1’500 ფუნტად შეიძინა კერძო კოლექციონერმა.
