ქუჩის ფოტოგრაფია ერთი მოდური მიმდინარეობაა დღეს. და ყოველთვის იყო. მაგრამ იმის ნაცვლად რომ თავად სდიონ მათი ფირის გმირებს, მაიქ ჰარვეის და რაიან უეიდმენს კლიენტები თავად პოულობენ. ქუჩაში. ხელს დაუქნევენ ხოლმე და – ისე.
მაიქ ჰარვეი (Mike Harvey) უელსელია, რაიან უეიდმენი (Ryan Weideman) – ამერიკელი. ბევრი წელია ადამიანებს უყურებენ ავტომობილის სარკეში და ობიექტივში. ტაქსის საჭეს უსხედან და საინტერესო კლიენტების ფოტოპორტრეტებს აგროვებენ. ამბებსაც.
46 წლის წინ, 1973 წლის 2 სექტემბერს თბილი, მზიანი დღე იყო. ავტოავარიაში დაიღუპა ეტიენ ფერმიჟიე. ინდუსტრიული დიზაინის ახალი ტალღის ერთ-ერთი შესანიშნავი წარმომადგენელი. ბევრი რამ ვერ მოასწრო – 41 წელი იცოცხლა მხოლოდ, მაგრამ მოასწრო და გადო ხიდი “ხელოვნება ხელოვნებისთვის” და გამოყენებით დიზაინს შორის.
გასული საუკუნის 60-იანი წლები ავეჯის დიზაინში ახალი მასალების შემოტანის, ახალი ტექნოლოგიების დანერგვის, ახალი იდეების გაჩენის პერიოდია. ადრე პოსტში ჟან პრუვეზე დავწერე. პრუვემ მარტივი, სადა და იაფი ავეჯის წარმოებას ჩაუყარა საფუძველი. 60-ანებმა ახალი ტალღის დიზაინერთა რევოლუცია მოიტანა. უცნაურია, მაგრამ ეს იყო “რევოლუცია ზემოდან” – Mobilier National-ის პატრონაჟით.
მარი შიმიზუ (Mari Shimizu) იაპონელი მეთოჯინეა ქალაქ ამაკუსადან. ტამას სახელოვნებო სკოლა დაამთავრა სპეციალობით “მოძრავი (გაცოცხლებული) სურათები”. მისი ინტერესის საგანია ტრადიციული იაპონური მხატვრობა და ანიმაცია. თანამშრომლობს იაპონურ კინო და ტელე-სტუდიებთან, როგორც მხატვარ-გამფორმებელი, დეკორატორი და მეთოჯინე.
შიმიზუს თოჯინები ბევრ იაპონურ ტელეშოუში, სერიალსა და ფილმშია. მისი თოჯინებით ხელში ფოტო-სესიებისთვის პოზირებენ მოდელები და პოდიუმზეც დეფილირებენ მოდის კვირეულებზე. მარი შიმიზუს თოჯინებს ერთდროულად მოხიბლვაც შეუძლიათ და განხიბლვაც. არტისტის ფანტაზიას კი საზღვარი არ აქვს.
ტაძარს, რომელიც კინაღამ განადგურდა, ადრეც არაერთი ცუდი ამბავი გადახდენია თავს.
ბევრი რამ არ ვიცოდი.
მე-17 საუკუნეში, რევოლუციის დროს ქვები დაუშინეს და ვიტრაჟების დიდი წილი ჩაამსხვრიეს. ვარდი გადარჩა. ვერ მიწვდნენ, ალბათ. ან ძალიან ლამაზი რომ იყო, ვერ გაიმეტეს. აკი, ცეცხლმაც ვერ გაიმეტა.
იაკობინელებმა დანგრევა დაუპირეს. გადაიფიქრეს და ცოდნის სასახლედ გადააკეთეს. ზარები გადაადნეს, ერთადერთი, დიდი ზარი გადაურჩათ. მეფეებისა და წმინდანების ქანდაკებებს კი, ტაძრის კედლებს რომ ამშვენებს, ჩამოუარეს და თავები დააჭრეს. მხოლოდ წმინდა დენის ვერაფერი უქნეს, იმად, რომ თავი მოჭრილი ჰქონდა მათ გარეშეც. 🙂
ნურაფერს მოიფიქრებ ისეთს, რის დამზადებასაც ვერ შეძლებ.
ჟან პრუვე
8 აპრილი ჟან პრუვეს დაბადების დღეა. ვიტყვით ხოლმე, ვინმემ დროს გაუსწრო და ჩვენი ცხოვრება შეცვალა-ო. ჟან პრუვე იყო ასეთი. ახლა თუ სკამიდან ადგები და ირგვლივ მიმოიხედავ, დიდი შანსია, მისი იდეებით შთაგონებული ერთი ან რამდენიმე ნივთი ნახო შენ გარშემო. შეიძლება იყოს სანათი. ან თარო. ან სკამი. ან მაგიდა. იმიტომ რომ ჟან პრუვეს იდეები ყველგანაა. ყველგან, სადაც ავეჯია და ინტერიერია.
ჟან პრუვე (Jean Prouvé) ფრანგი არქიტექტორი, ინჟინერი, კონსტრუქტორი და დიზაინერია. მარტივი, პრაქტიკული, მინიმალისტური – მისი შემოქმედების საფუძველია. ყველაფერს, რასაც ქმნიდა, თავადვე აწარმოებდა საკუთარ სახელოსნოში და თავადვე ცდიდა – რამდენად მოსახერხებელი იყო მოსახმარად და გამოსაყენებლად იოლი.
საცობში დგომა დამღლელია. ძნელად შეგხვდება მძღოლი და/ან მგზავრი, საცობში დგომა რომ მოწონდეს… თუ შენ ქალაქში კლეტ აბრამი არ არის ნამყოფი. 🙂
კლეტ აბრამი (Clet Abraham) ბრეტანში დაბადებული, 
ამჟამად ფლორენციაში მცხოვრები ფრანგი მხატვარი და სთრითარტერია. ქალაქიდან-ქალაქში, ქვეყნიდან-ქვეყანაში მოგზაურობს და საგზაო ნიშნებს ნირ-ფერს უცვლის.
ბრეტანში რა ხდება არ ვიცი და პარიზში საცობები ხშირი ამბავია, ფლორენციაშიც ასეაო, ამბობენ და აბრამს, ალბათ, საცობში დაყუდებულს მოუვიდა აზრად, საცობში დაყუდებულთათვის ცხოვრება გაეხალისებინა.
გინახავთ თუ არა ძველი თბილისური სადარბაზოები? მე-19 საუკუნის ბოლო, მე-20 საუკუნის დასაწყისის თბილისისა, სანამ წითელი ვანდალები შემოგვესეოდნენ. სოლოლაკში, ჩუღურეთში, მთაწმინდაზე ბევრი ასეთი სადარბაზო იყო, დეკორირებული, ლამაზად მოხატული.
დღეს ცოტა შემორჩა და უმეტესობა ისეთ მდგომარეობაშია, შეხედავ – გული გეტკინება. მოვლა და რესტავრაცია სჭირდება, ამ დროს კი ფულს ასეთ რამეებში ვფლანგავთ… 12-კაციანი ორკესტრით, რაცმთავარია.
მაგრამ თბილისი გამონაკლისი არ ყოფილა. ფრანგი ფოტოგრაფი ტომა ჟორიო (Thomas Jorion) სხვადასხვა ქვეყანაში მოგზაურობს და მიტოვებულ შენობებს ფოტოებს უღებს.
