ნამდვილი დეტექტივი

სერიალებს არ ვუყურებ. იმიტომ კი არა, რომ ვტიპობ. არც იმიტომ, რომ HBO-სა რომელიმე Caracas TV-ს ნამუშევრის გარჩევა არ ვიცი. უბრალოდ, გურული ვარ და მოთმინება არ მყოფნის 100 სერიის განმავლობაში თვალი ვადევნო ერთ ამბავს. და ეს 100 რომ მორჩება, ველოდო შემდეგ 200 სერიას როდის გადაიღებენ. ამიტომ მხოლოდ იმ ტელეფილმებს ვნახულობ ხოლმე, სადაც ერთ ამბავს ყვებიან სწრაფად – ერთ, ორ… ჰა-და-ჰა სამ სერიაში. ჯერემი ბრეთის ჰოლმსიანა, დეივიდ სუშეს პუარო,  ფითერ ფალქის კოლომბო… ჰოდა, არასდროს ვნახავდი სერიალს, რომელზეც ახლა აგერ ამ პოსტს ვწერ, რომარა ჩემი მეგობარი, რომელმაც პირველი სერია, შეიძლება ითქვას და არც მთლად მოვიტყუები – ძალით მაყურებინა. ჩამითრია. ასე ავედევნე ნამდვილი დეტექტივების იტორიას, რომელიც მთელი 8 საათის განმავლობაში ვითარდება. რაკი სერიალების სპეციალისტად ვერ გამოვდგები, არც იმას დავიჟენ, რომ ეს სერიალი საუკეთესოა, რაც არსებობს, მაგრამ ერთ-ერთი საუკეთესო ნამდვილადაა. ბერნარდ შოუ ამბობდა, კვერცხის დადება არ ვიცი, მაგრამ საღისა და ლაყეს გარჩევა კი შემიძლიაო. ასე ვარ მეც. “ნამდვილი დეტექტივი” თავის ჟანრში ნამდვილი შედევრია. ეჭვიც არ შეგეპაროთ.

კინო კომპლექსური ხელოვნებაა. ასე ამბობენ. ადამიანურ ენაზე რომ ვთქვა, ფილმის შექმნას ბევრი სხვადასხვა ხელობის კაცი სჭირდება. True Detective-ში სულ ნარჩევ-ნარჩევი ხალხია შეკრებილი. ჯერ ვუდი ჰარელსონისა და მეთიუ მაქონაჰის დუეტი რად ღირს (სხვათა შორის, ორივე სამხრეთელია და სიუჟეტიც სამხრეთ შტატებში ვითარდება). არაჩვეულებრივია მხატვრისა და ოპერატორის ნამუშევარი. ნამდვილი დეტექტივების თავგადასავალი ხან 80-იანებში ვითარდება, ხან 90-იანებში, ხანაც 21 საუკუნეში გადმოვყავართ და სხვადასხვა ეპოქა კარგადაა ერთ ფილმში მოქცეული და სტილიზებული. კარგია საუნდთრექი. ნიკ პიცოლატოს სცენარი ისეთია, კაცი ინატრებ, ნეტავ წიგნად იყოს, რომ წავიკითხოო (მიუხედავად იტალიური წარმოშობისა, პიცოლატოც სამხრეთშტატელია და იქაურ ცხოვრებას კარგად იცნობს). და ამ ყველაფერს თავმოყრა ხომ უნდა და კერი ფუკუნაგას დიდი პლიუსი ჩემგან (ამ ჩემს პლიუსთან ერთად წელს მან “ემიც” მოიპოვა ).

True Detective, დიდი მიხვედრილობა არ უნდა და დეტექტივია. ცოტა მისტიკითა და რურარული მითოლოგიით შეზავებული დეტექტივი (ეს რურარული რა ჯანდაბააო… ურბანულის მეორეა რა – სოფლური, გლეხურად რომ ვთქვათ. ფილმის ამბები, ზემოთაც ვთქვი, სამხრეთ შტატებში ვითარდება ფერმერულ მეურნეობებს შორის და დიდი ქალაქებიდან შორს).

ამბის თხრობა ნელია, აუჩქარებელი. ასეთი დეტექტივი წასაკითხად ერთი სიამოვნებაა, მაგრამ საყურებლადაც არ ყოფილა ურიგო. კი, ზოგს მეტი დინამიზმი უყვარს, მუდმივი ექშენი, სირბილი, დევნა და სროლა, მაგრამ მე მიყვარს ეს “ნელი თხრობა”. ერთი რომ ნაღდია, ნამდვილი. მეორე რომ რჩება დრო სხვა რამე-რუმეების საჩვენებლად, რაც, თითქოს, მთავარი სიუჟეტური ხაზისგან შორს დგას, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია. პირველ ყოვლისა, მთავარი პერსონაჟების ურთიერთობებს ვგულისხმობ. შემდეგ იმ პატარ-პატარა დეტალებს, რასაც ეპოქის სურნელი სდევს. ამათ გარეშე წიგნიც მშრალია და ფილმიც უინტერესო.

ამ წიგნებში მხოლოდ წმინდა დეტექტური საიდუმლოს ამოხსნა არ მიზიდავს (არც უმაგისობაა), გმირების ურთიერთობები, მათი ცხოვრება და დარდები დამნაშავის დევნაზე ნაკლებ საინტერესოდ არ ჩანს. ყველა პერსონაჟი ისეთია, რომ მათი ამბისთვის თვალის მიდევნება არ მოგეყირჭება. აბა ის დეტექტივი რა დეტექტივია, რომლის მთავარი გმირი უმარილო და უსახურია, სტაცებ ხელს, სხვა წიგნში გადასვამ და ვითომც არაფერიაო, არც რამ შეიცვლება? არადა, რამდენი წამიკითხავს ასეთი.
“მკვლელობა სკანდინავიური არომატით”

ჩემივე პოსტის ციტირება იყო… მაპატიეთ ეს პატარა ხულიგნობა, მაგრამ უკეთესად ვერ ვიტყოდი. და ყველაფერი, რაც შვედი მწრლის, ჰენინგ მანკელის კურტ ვალანდერზე დავწერე, ზუსტად შეესაბამება პიცოლატო-ფუკუნაგას ნამდვილ დეტექტივებს – ქოულსა და ჰართს (ყველას წარმოშობა აღვნიშნე და ფუკუნაგა დედით შვედია. ბარემ, ვიტყვი ამასაც. ალბათ, ბერგმანის ფილმებიც ნაყვარება და მანკელსაც კითხულობს ხოლმე. როგორ არ წაიკითხავს, აბა? ).

სხვა რა ვთქვა – თუ კარგი ფილმი და კარგი დეტექტივი გიყვართ და “ნამდვილი დეტექტივი” არ გინახავთ, აუცილებლად ნახეთ. არ ინანებთ, როგორც, აგერ, მე არ მინანია.

© Lord Vader. Stylish Blog. საავტორო უფლებები დაცულია. ნამუშევრის კოპირება, ციტირება და გამოქვეყნება დაშვებულია მხოლოდ ავტორისა და წყაროს (პოსტზე ლინკის) მითითებითა და ნებართვით. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 Unported License.

___