ნიღაბი, როგორც ასეთი

ჰოკეის შაიბა, იგივე პაკი (ფაქი – როგორც ინგლისურენოვან სამყაროში უძახიან), იგივე პალეტი (როგორც თანამედროვე ჰოკეის სამშობლოში – მონრეალში უწოდებენ) ძლიერი ჰოკეისტის მიერ ნატყორცნი საშუალოდ 120 კმ/საათი სიჩქარით მიფრინავს, NHL-ის ოფიციალური რეკორდი კი 175 კმ/სთ-ია. იოლი წარმოსადგენია, რა დაემართება ადამიანს, თუკი შაიბა მოხვდა, ამიტომაა, რომ ჰოკეის მოედნის მოთამაშის ეკიპირების წონა 15 კგ-ს აღემატება, მეკარისა კი 30კგ-ს აღწევს. არცაა გასაკვირი – 30-40 ზუსტი ტყორცნა კარის მიმართულებით ჩვეულებრივი ამბავია ერთ თამაშში. 30 ტყვიასავით წამოსული შაიბა, რომელსაც კიპერი საკუთარი სხეულით უნდა გადაეღობოს.

საკვირველი სხვა რამაა – დიდი ხნის განმავლობაში მეკარეები არათუ ნიღბის, არამედ ჩაფხუტის გარეშეც ასპარეზობდნენ – ნაქსოვი თბილი ქუდები ეხურათ მხოლოდ და ეგ იყო სულ… მამაკაცების ჰოკეიზე ვამბობ, თორემ კაცობრიობის მშვენიერი ნახევრის წარმომადგენელი, ონთარიოს ქუინზ უნივერსითის სტუდენტური გუნდის მეკარე, ლიზ გრეჰემი ჯერკიდევ 1927 წელს გამოდიოდა ყინულზე დამცავი ნიღბით… (ახლა თუ მეტყვით, კაცობრიობის მშვენიერი ნახევრის წარმომადგენელს ჰოკეის კარში რა უნდოდაო, ალბათ, შანონ საბადოში არ გინახავთ – კანადის ნაკრების ამაჟამინდელი კიპერი). მაგრამ მამაკაცები ნიღაბს უკადრისობდნენ – ჰოკეი ვაჟკაცების სპორტია, იარები კი მამაკაცს მხოლოდ აკეთილშობილებსო, ამბობდნენ… იშვიათ ნიღბოსნებს კი, მაგალითად იაპონელ ტეიჯი ჰონმას ან კანადელ ქლინთ ბენედიქთს ალმაცერად უყურებდნენ.

მაგრამ 1959 წლის 1 ნოემბერს, “ნიუ იორქ რეინჯერსსა” და “მონრეალ კანადიენსს” შორის თამაში რიგიანად გახურებულიც არ იყო, რომ მონრეალის მეკარეს, ჟაკ პლანტს ნიუ იორქელი ენდი ბათგეითის ნატყორცნი შაიბა სახეში მოხვდა და პლანტი მოედნიდან გაიტანეს. ჟაკ პლანტი (Jacques Plante) მსოფლიო ჰოკეის ლეგენდაა, ერთ-ერთ ყველაზე დიდ მეკარედ მიიჩნევა ისტორიაში და უმისობა გუნდს, უთუოდ, წაგებად დაუჯდებოდა, მაგრამ ჰოკეი ვაჟკაცების თამაშია და, ექიმების მიერ სახეგაკერილი პლანტი ყინულზე დაბრუნდა. ნიღბით. მონრეალმა 3-1 გაიმარჯვა, პლანტს კი მას შემდეგ მოედანზე ნიღაბი არ მოუშორებია. მისი ავტორიტეტი განუზომელი კი იყო, მაგრამ ნიღბები იოლად არ დამკვიდრებულა, მაგალითად კიდევ ერთი ლეგენდა, “დეთროით რედ უინგზის” უკრაინული წარმოშობის კანადელი მეკარე ტერი სავჩუკი ამბობდა: “პლანტს ასეც უქნია, შაიბა თავში უხლია, 10 წელია ნიღბის გარეშე ვთამაშობ და ეგრეც ვაპირებ გაგრძელებასო”… სავჩუკს უნიღბო 10 წელი,  პირდაპირი მნიშვნელობით სახეზე ეკერა. 🙂 და მაინც, სწორედ ის გახდა მეორე, ვინც, ბოლოს და ბოლოს, პლანტს მიჰბაძა. ნელ-ნელა სხვებიც ამ გზას დაადგნენ. ერთადერთი, ვინც ბოლომდე არ გატყდა და 1977 წელს ნიღბის გარეშე დაასრულა კარიერა, კანადელი ენდი ბაუერი იყო.

იარებიანები და ნიღბოსნები კი, შეიძლება ითქვას, “ბოსთონ ბრიუინზის” ამერიკელმა კიპერმა, ჯერი ჩივერზმა (Gerry Cheevers) მოარიგა – 1966 წლის სეზონში, იმ ადგილებში, სადაცკი მის ნიღაბს შაიბა ხვდებოდა, ჩივერზმა იარების დატანა დაიწყო, სულ მალე ჩივერზის ნიღაბი სავჩუკის სახეს დაემსგავსა. 🙂 

1970 წლის ჰელოუინის ღამეს ”ფილადელფია ფლაიერზის” კანადელ მეკარეს, დაგ ფაველს (Doug Favell) მეგობრებმა თეთრი ნიღაბი გაუგოგრისფრეს. დახედა ფაველმა გაფერადებულ ნიღაბს და ნახა, რომ კარგი იყო. და მომდევნო თამაშში სწორედ ასე გავიდა ყინულზე. მისმა თანამემამულემ და მეტოქემ, “ნიუ იორქ აილენდერზის” კიპერმა ჩიქოუ რეშმა (Glenn “Chico” Resch) ფაველის შემხედვარემ თავადაც მოხატა მისი ნიღაბი, ოღონდ – გუნდის ფერებში. ფაველის ნიღაბი პირველი ფერადი და რეშის ნიღაბი პირველი ნახატებიანი ნიღაბია ჰოკეის ისტორიაში.

ფაველი და რეში მოდის კანონმდებლები გახდნენ – აქედან მოყოლებული ჰოკეის მეკარეებმა თავ-თავიანთი ნიღბების მოხატვა დაიწყეს. ამ საქმეში ბევრ ცნობილ მხატვარსა და დიზაინერს შეუტანია წვლილი. მათი შრომისა და ფანტაზიის შედეგია, რომ NHL-ის ჰოკეის ისტორიის მუზეუმში ნამდვილი შედევრები ინახება. მაგალითად:

ფოტოზე: Ken Dryden/Montreal Canadiens; Murray Bannerman/Chicago Blackhawks; Dan Bouchard/Atlanta Flames; Gary “Cobra” Simmons/California Seals; Doug Favell/Toronto Maple Leafs; Gilles Meloche/Cleveland Barons; Gilles Gratton/New York Rangers; Wayne Stephenson/Philadelphia Flyers; Gary Bromley/Vancouver Canucks

1972 წელს ვლადისლავ ტრეტიაკი პირველად გამოჩნდა ბადით. გამოხდა ხანი და ნიღბები საბოლოოდ ჩაბარდა წარსულს. ამით ჰოკეის პაწა პეწიც მოაკლდა, მე რომ მკითხო, მაგრამ სპორტსმენის კომფორტი და უსაფრთხოება უპირველესია. ეს ის შემთხვევა არაა, როდესაც სილამაზე მსხვერპლის ფასად ღირს.

თუმცა, დიზაინერები საქმის გარეშე არ დარჩენილან – დღეს კიპერები იყენებენ კომბინირებულ ჩაფხუტებს, რომლებიც იმდენად მოცულობითია, რომ მოსახატავად საკმაოზე დიდი ფართობი აქვს…

     

ფოტოზე: Andrew Raycroft/Toronto Maple Leafs; Brian Boucher/Philadelphia Flyers; Curtis Joseph/Toronto Maple Leafs; Curtis “Sandman” Sanford/Vancouver Canucks; Ed Belfour/Toronto Maple Leafs; Dan Ellis/Dallas Stars; John “Beezer” Vanbiesbrouck/Florida Panthers; Johan Hedberg/New Jersey Devils; Hannu Toivonen/Boston Bruins; Pascal Leclaire/Columbus Blue Jackets; Mike Smith/Dallas Stars; John Grahame/Carolina Hurricanes; Peter Budaj/Colorado Avalanche; Johan Hedberg/Winnipeg Jets; Ty Conklin/St. Louis Blues; Wade Dubielewicz/New York Islanders; Vesa Toskala/Toronto Maple Leafs; Ryan Miller/Buffalo Sabres; Pekka Rinne/Nashville Predators; Roman Turek/St. Louis Blues; Gerry Cheevers/Boston Bruins

თუმცა ნიღაბი, იმჰო, მაინც სხვა დრაივი იყო.

დღეს ჰოკეის მეკარის ნიღბებს მხოლოდ ჰოლივუდის ფილმებში ვხედავთ – მათგან ყველაზე ცნობილი, უდაოდ “პარასკევი, 13 რიცხვი”-ა. ფილმში “ქალაქი” კი, წესით, ჯერი ჩივერზის ლეგენდარული ნიღაბი უნდა გამოჩენილიყო (ასეა პირველწყაროში – ჩაქ ჰოგანის წიგნში), თუმცა ბენ აფლექმა, რატომღაც, სხვაგვარად გადაწყვიტა.

© Lord Vader. Stylish Blog. საავტორო უფლებები დაცულია. ნამუშევრის კოპირება, ციტირება და გამოქვეყნება დაშვებულია მხოლოდ ავტორისა და წყაროს (პოსტზე ლინკის) მითითებითა და ნებართვით. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.

___