უელსელი სპეციალისტი

ნორმან ლიუისი (Norman Lewis) სამ ვნებას ჰყავდა შეპყრობილი – მოგზაურობას, ქალებსა და დაკვირვებას. სწორედ ამიტომ აირჩია, ალბათ, მზვერავის პროფესია (სადაც მისი ერთ-ერთი კურატორი “ჯეიმს ბონდის” მამა იენ ფლემინგიც იყო). არაბული და სხვა რამდენიმე ენის ცოდნა და სპეციფიკური, არაევროპული გარეგნობა მას თითქმის შეუმჩნეველს ხდიდა იემენში, ინდო-ჩინეთში, ბირმაში. მისი უდიდებულესობის სამსახურში მყოფი, საგარეო საქმეთა სამინისტროსა და საგარეო დაზვერვის თანამშრომელი, მოგვიანებით კი მწერალი და ჟურნალისტი ნორმან ლიუისი მთელი თავისი ცხოვრება მოგზაურობდა. აფრიკა, ლათინური ამერიკა, ინდოეთი, ინდონეზია, ლაოსი, ტაილანდი, ესპანეთი, იტალია. თითოეული ასეთი მოგზაურობის დროს, თავად უჩინარი ლიუისი ყველაფერს აკვირდებოდა, ინიშნავდა, წიგნებად კრავდა და გამოსცემდა. მათგან მცირე ნაწილი მხატვრული პროზაა, დიდი ნაწილი კი – დოკუმენტალურ-პუბლიცისტური და სამოგზაურო. ცოტაც არაა – სულ 40-მდე იქნება, მაგრამ ამათგან ერთი სრულიად გამორჩეულია – “სიცილიელი სპეციალისტი” (The Sicialian Specialist).

მე ერთი უმნიშვნელო პერსონაჟი ვარ ელ გრეკოს ტილოზე.
ნორმან ლიუისი (Telegraph)

ეს რომანი 1974 წელს გამოიცა. სათაურიდანაც მიხვდებით, რომ წიგნი მაფიაზეა. მაფიის თემა ლიუისისთვის კარგად ნაცნობი და, შეიძლება ითქვას, მშობლიურიც იყო. სიცილიაში ის მეორე მსოფლიო ომის დროს მოხვდა პირველად – გაგონილი გექნებათ, რომ სიცილიური მაფია, რომელსაც დუჩესთან თავისი ანგარიშები ჰქონდა, მოკავშირეებს უჭერდა მხარს და იტალიაში მათი უმსხვერპლოდ გადასხმის მომზადებაში დიდი წვლილიც შეიტანა. ნორმან ლიუისის პირველი მეუღლეც სიცილიელი იყო – თან უბრალოდ სიცილიელი კი არა, მაფიის ადვოკატის ქალიშვილი, მართალია ეს ადვოკატი სიცილიას გარიდებოდა და შვეიცარიაში დასახლებულიყო, მაგრამ – მაფიიდან ასე იოლად არ მიდიან. 🙂 ამიტომ ვთქვი ზემოთ, რომ ნორმან ლიუისისთვის მაფია ახლობელი თემა გახდა. ჩანს, თავის სიმამრს ბევრი საიდუმლოებებიც დასცინცლა და რამდენიმე წიგნი დაწერა მაფიაზე – დოკუმენტური და მხატვრული.  მაფიას “ჩასიძებული” ლიუისი შიდა სამზარეულოს დეტალების კარგი ცოდნით გამოირჩევა – ამ მხრივ, ვფიქრობ, ის პიუზოს (რომლის “ნათლია” 1969 წელსაა გამოცემული) არაფრით ჩამორჩება, იუმორის გრძნობითა და სამწერლო სტილით კი, იმჰო, სჯობს.

ნორმან ლიუისი რომელიმე დეკადისა კი არა, მთელი ჩვენი საუკუნის ერთ-ერთი საუკეთესო მწერალია.
გრემ გრინი

მას დახვეწილი წერის სტილი გამოარჩევს. პერსონაჟთა ოსტატური გამოკვეთა. დინამიური თხრობის მანერა. კითხულობ და კითხვისგან სიამოვნებას იღებ. კითხულობ და არ გწყინდება. სიცილიური მაფია, მუსოლინი და მოკავშირეები, მაფიის მოძლიერება იტალიაში, მაფია აშშ-ში, ნიუ იორქის “ხუთი ოჯახი”, გავლენის სფეროთა გადანაწილება, ნაყიდი პოლიტიკოსები და პოლიტიკური მკვლელობები… მაუსი გამირბის, კიდევ რაღაცეები დავწერო, მაგრამ სიუჟეტს გვერდს ავუქცევ – ეგებ, ვინმეს წაკითხული არ აქვს და წაკითხვა გადაწყვიტოს – ბევრი მისახვევ-მოსახვევია წიგნში და არ გავთქვამ. მხოლოდ იმას ვიტყვი, რომ პიუზოს რომანისგან განსხვავებით, აქ მაფია ქვემოდანაა დანახული – სიცილიელი სპეციალისტი მარკო რიჩონე მაფიის ნათლია კი არა, რიგითი “ჯარისკაცია”, დაქირავებული მკვლელი, რომელიც სიცილიური მაფიის შეკვეთებს ასრულებს, ჯერ – იტალიაში, შემდეგ კი – ამერიკაში…

ერთადერთი ადამიანი ვარ, ვისაც შეუძლია, ისე შევიდეს ხალხით გადაჭედილ ოთახში და გავიდეს იქედან, რომ შეუმჩნეველი დარჩეს.
ნორმან ლიუისი

ასე შეუმჩნეველი რჩებოდა ის მთელი ცხოვრება. უფროსი კოლეგისგან, იენ ფლემინგისგან განსხვავებით, ლიუისს სამწერლო მსოფლიო დიდება არ ღირსებია. მარიო პიუზოსაგან განსხვავებით, მან ვერც ჰოლივუდის ყურადღება დაიმსახურა. Independent-ის ლიტერატურული მიმომხილველი სარა ანდერსონი ჩივის, რომ ძალიან ცოტაა მწერალი, რომელიც ასე ელეგანტურად, მახვილგონივრულად და შესანიშნავად წერს და მაინც სრულიად უცნობი რჩება მის ერთგულ თაყვანისმცემელთა მცირე წრეს თუ არ ჩავთვლითო.

მეც ამ წრის წევრი ვარ.
© Lord Vader. Stylish Blog. საავტორო უფლებები დაცულია. ნამუშევრის კოპირება, ციტირება და გამოქვეყნება დაშვებულია მხოლოდ ავტორისა და წყაროს (პოსტზე ლინკის) მითითებითა და ნებართვით. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.

___

___

ავტორი: Lord Vader

Not stupid, or inconsiderate. Not obnoxious, or violent, or boring, or annoying. Not a bad dresser, not unemployed, and not unhandsome, either. Still drive people mad sometimes. :) View all posts by Lord Vader