ზაფხულობით ბლოგს ვასვენებ, დრაფტებს ვაგროვებ და ჭერში ვაწყობ, ხოლმე. ტრადიციულად. მაგრამ ისეთები ხდება რომ…
წავა თუ არა რონალდო “რეალიდან”?
თუ წავა, რა მიზეზით წავა?
და თუ წავა, სად ტრაკში წავა? (სხვა გუნდების გულშემატკივრებს ნუ გეწყინებათ და ჩემპიონთა ლიგის მე-12 სიმაღლიდან, ყველა სხვა გუნდი იქაა, რაც დავწერე). 
“რეალიდან” წასვლის მიზეზები სამყოფად აქვს.
ჩვენ, ფეხბურთის გულშემატკივრები არა-გულშემატკივრების დიაგნოზით, რა თქმა უნდა, ნორმალური ხალხი არ ვართ. მე, გულშემატკივარი, მზად ვარ, არა-გულშემატკივრებს დავეთანხმო. რა მნიშვნელობა აქვს, ეს თერთმეტი კაცი გაიტანს გოლს, თუ ის თერთმეტი კაცი? არ ვიცი. ის კი ვიცი, რომ ფეხბურთის გამო მეგობრები გადაკიდებიან ერთმანეთს. ოჯახები დანგრეულა. გული გასკდომია ხალხს და ეგკიარა, ომიც დაწყებულა. კი, ნამდვილი ომი – თუ მშვიდობა იქნა, ამ ისტორიაზე დავწერ ერთხელ. მაგრამ, ამავე დროს, ფეხბურთში წარმატება შრომის ნაყოფიერების ამაღლებას უწყობს ხელს, ეკონომიკურ ზრდას უწყობს ხელს, ქვეყნის წარმატებას ეხმარება.
მაგრამ სხვა ქალაქის გუნდის ქომაგობა კიდევ სხვა ფენომენია. სოკერფრენიის დამძიმებული ფორმა. არა-გულშემატკივარი ვერ გაიგებს. და ასახსნელადაც ძნელია. ბევრს ჰგონია, ამის მიზეზი საკუთარი გუნდის სისუსტეა, მაგრამ მადრიდის “რეალს” (და ამ პოსტს სწორედ “რეალის” გამარჯვების ემოციით ნაბახუსევზე ვწერ) ყველა ქალაქში ქომაგობენ. ყველა ქვეყანაში და ყველა კონტინენტზე. იქაც, სადაც საკუთარი ფალავნები ჰყავთ, “რეალზე” არანაკლები… თუმცა, არა, გატყუებთ. ნაკლები! რა თქმა უნდა – ნაკლები! და ეს ქომაგის სიტყვები არ არის – ობიექტური რეალობაა. 
მაგრამ, მნიშვნელობა არ აქვს – იქაც, სადაც “რეალზე” ნაკლებ წარმატებული, მაგრამ მაინც ძალიან წარმატებული, ძალიან ძლიერი, ლეგენდარული კლუბებია, “რეალს” ბევრი გულშემატკივარი ჰყავს. ეს ცალკე ფენომენია, და ყველა გულშემატკივარს გულშემატკივრობის საკუთარი მიზეზი აქვს. მე ჩემი უკვე გავიხსენე ერთხელ.
ერთხელ, როგორც ტრაგედია და მეორედ… მეორედაც, როგორც ტრაგედია. 
თუმცა, როდესაც 8 ფინალიდან 6-ს წააგებ, რაღა ტრაგედიაა?
არც – ფარსი.
კანონზომიერებაა.
2003 წელს, როდესაც ზიდანმა “რეალთან” ერთად ჩემპიონთა ლიგა მოიგო, ინტერვიუში უთხრა “მარკას” – მსურს ახლა, დესიმა, უნდესიმა და დუოდესიმაც მოვიგოო.
იმსახურებდა და – მოიგო კიდეც.
იყო ასეთი ტრადიცია – არდადეგების/შვებულების დროს რამე ვებერთელა წიგნი (“ომი და მშვიდობაა” ზედგამოჭრილი) ჩაგედო ჩანთაში, საზაფხულო საკითხავად წაგეღო თან, გეტარებინა მთაში, ზღვაზე და ჩამოგეტანა უკან ისევ ისე, გადუშლელად. დღეს ეს ტრადიცია ქინდლმა მოსპო. 
თქმა არ უნდა, ქინდლის ტარება იოლია, მაგრამ წიგნების თრევას სხვა პლუსი ჰქონდა, იმ ანეკდოტისა არ იყოს – თუ ვერ დავეწევი, გავივარჯიშებ მაინცო. მაგრამ ეს პოსტი მაინც ქინდლზე იქნება. ვარჯიშზე – სხვა დროს.
ვინც ქინდლს ყიდულობს, პირველი თავსატეხი ესაა – როგორ ჩავაგდოთ წიგნი ქინდლში. თავსატეხიო, თუმცა დიდი ვერაფერი სირთულეა. გზა სამია. სამივე – მარტივი.
ომების ისტორია გმირებსა და ანტიგმირებზე დგას. ასეა ფეხბურთის ისტორიაც. და როგორც ომში, ასე ფეხბურთში ხშირად ხდება – ვინც ერთისთვის გმირია და საამაყო, მეორისთვის – მტერია და უხსენებელი. უზბეკეთში, ეგერ, ყოველმეორე ქუჩას თემურ ლენგის სახელი ჰქვია, ჩვენთვის კი მასზე დიდი მაოხრებელი ცოტა თუ ყოფილა (თუმცა, ამის დაწერა დღეს ცოტა სარისკოა, აუცილებლად გამოჩნდება ვიღაც “პატრიოტი” და გეტყვის – ჰოდა, რუსებს რას ერჩი, მოდი ჯერ უზბეკებთან “გავაიასნოთ” სიტუაციაო…). ისევ ფეხბურთს დავუბრუნდეთ – ესპანური ფეხბურთის ყველა დროის საუკეთესო მეკარედ აღიარებული, დიდად პატივდებული და კერპად ქცეული, სიცოცხლეშივე “ღვთაებრივად” (el Divino) შერაცხული რიკარდო სამორა (Ricardo Zamora Martínez) მადრიდში კერპია, მაგრამ ბარსელონაში დედები და მამები ჭირვეულ ბავშვებს ეტყვიან ასე – ჭამე ფაფა, თორემ გაიზრდები და სამორა გახდებიო.
ტარო ჰირაის ლიტერატურული ფსევდონიმი მისი ამერიკელი კერპის სახელის და გვარის იაპონური ალიკვალია. ედოგავა რამპო – ასეთ მეტყველ ფსევდონიმს პასუხისმგებლობაც დიდი აქვს. აწევა უნდა შეგეძლოს.
ედოგავა რამპო დიდი მწერალია. კლასიკური დედუქციურ-ფსიქოლოგიური დეტექტივის ოსტატი. ვისაც წაკითხული არ გაქვთ, მოსალოცად გქონიათ საქმე. ნამდვილი სიამოვნება გელით წინ. პირველად წაკითხვის სიამოვნება. უცნაურია, რომ ჩვენში ნაკლებად პოპულარულია და ნაკლებად იცნობენ. აღმოსავლური მითოლოგია, მისტიკური შეფერილობა, დეტექტური ისტორია, მოულოდნელი ფინალი – ყველაფერია, რომ გეგემრიელოს. Continue reading
ერთი უცნაური რამ უნდა ვაღიარო – ბავშვობაში ეკლერი არ მიყვარდა. არა, მთლად “არ მიყვარდა” არა, მაგრამ ჩემი ბავშვობის პოპულარულ საკონდიტრო სამეულში – შუ (რომელიც პროფიტროლია), ხვეულა (რომელსაც მაშინ ტრუბოჩკას ეძახდნენ) და ეკლერი – ეს ბოლო ყველაზე ნაკლებად მიყვარდა. რუსთაველზე ერთი ცნობილი საკონდიტრო იყო, ვერ ვიხსენებ ახლა, რა ერქვა, ხშირი სტუმარი ვიყავი და რომ შემეკითხებოდნენ, რას ინებებო – შუს და ტრუბოჩკას ვითხოვდი, ხოლმე. იშვიათად – ეკლერს. არ ვიცი, კომუნისტებს თუ დავაბრალო. 
როგორც ქართული წესია – საკუთარ სიგლახეს რომ წარსულ დროს ვაბრალებთ.
დღეს ამათგან ყველაზე მეტად ეკლერი მიყვარს. კონდიტერის შედევრი, რომელიც დიდ კულინარიულ წიგნშია, როგორც ფრანგი ერის ეროვნული, კულტურული და გასტრონომიული ფასეულობა.
ბევრი კულინარიული საოცრების ავტორის სახელი, სამწუხაროდ, დაკარგულია. ეკლერს გაუმართლა – პირველმა ვინ გამოაცხო, ვიცით – მარი ანტუან კარემმა (Marie Antoine Carême), კულინართა მეფემ და მეფეთა კულინარმა, როგორც უწოდებდნენ. იყო ნაპოლეონის, გეორგ მეხუთისა და ალექსანდრ პირველის მზარეული… ახლა ტალეირანზე, ბარონ ჰოუდენზე, ბანკირ როტშილდსა და სხვა წვრილფეხობაზე არაფერს ვამბობ. ნამდვილი სელებრითი იყო – ინსთაგრამი რომ ჰქონოდა, ვერც წარმოვიდგენ, რამდენი ფოლოვერი ეყოლებოდა. კარემი Haute cuisine-ის ერთ-ერთი პირველი მაგისტრია, კულინარი, ვინც დგას ამ “ნატიფი კულინარიის” ფუძეებთან. ამბობენ, რომ ფრანგული კულინარიული ხელოვნების დამსახურება მსოფლიო გამოცდილების სისტემატიზაცია და კანონების შექმნაა. ის, რაც სხვისთვის უბრალოდ საკვები იყო, ფრანგებმა ხელოვნებად, მეცნიერებად და ფასეულობად აქციეს. მათ ხიდი გადეს მსოფლიოში ცნობილ სხვადასხვა კულინარიულ ტრადიციას შორის. წმინდა ფრანგული კერძი არც იმდენია, რამდენიც ფრანგების მიერ “გაფრანგებული” და დახარისხებული. გამორჩეულად მნიშვნელოვანი კი ისაა, რომ სწორედ ფრანგები მიხვდნენ პირველები – უნდა დამსხდარიყვნენ, რეცეპტები ჩაეწერათ და წიგნებად აეკინძათ (დიუმა სულელი კი არ იყო, იმხელა კულინარიული ენციკლოპედია რომ დაწერა და იმასაც ამბობდა, ეს ჩემი ყველაზე მთავრი წიგნიაო) კარემი ამ საქმის მოთავეა – მისი “ფრანგული კულინარიის ხელოვნება” იმ დროის ბესთსელერი იყო. კიდევ სხვა რამდენიმე წიგნის ავტორია. ფრანგული კულინარიული ენციკლოპედიები კარგი ქვეყნის კონსტიტუციას ჰგავს, სადაც ერთი კანონი მეორის თავია და სხვის – ბოლო. და ყველა ერთად თავისუფლებისა და წესრიგის
ჰარმონიაა და არა – აჯაფსანდალი.
